5 ट्रिलियन डॉलर्सची अर्थव्यवस्था उभी करण्याच्या उद्दिष्टाला तीन वर्षे विलंब होणार

मुंबई, दि.23 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क): जागतिक स्तरावर कार्यरत असणार्‍या एका वित्तीय संस्थेचे म्हणणे आहे की कोव्हिड 19 (Covid 19) साथीमुळे निर्माण झालेल्या संकटामुळे जगातील तिसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था (The third largest economy in the world) बनण्याचे लक्ष्य साध्य करण्यासाठी भारताला तीन वर्षांचा विलंब होऊ शकेल आणि हे लक्ष्य 2031-32 पर्यंतच साध्य होऊ शकेल. या संकटामुळे देशाच्या सकल देशांतर्गत उत्पादनात (जीडीपी) (GDP) मागील वर्षाच्या तुलनेत यापूर्वीच 15.7 टक्क्यांनी घट झाली आहे. भारत सध्या जगातील पाचव्या क्रमांकाची सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था आहे.

तर भारत हे स्थान प्राप्त करेल
So India will get this position

बँक ऑफ अमेरिका सिक्युरिटीजने (बोफा) सोमवारी दिलेल्या एका अहवालात म्हटले आहे की, साथीमुळे निर्माण झालेले संकट लक्षात घेता आमचा अंदाज आहे की 2031-32 पर्यंत भारताची अर्थव्यवस्था जगातील तिसर्‍या क्रमांकाची अर्थव्यवस्था (The third largest economy in the world) असेल. जर भारताचा विकास दर 9 टक्के राहिला तर तो 2031 पर्यंत (अमेरिकन डॉलरमध्ये) जपानच्या बाजारभावावर आधारित जीडीपीची बरोबरी करु शकतो आणि जर वाढ 10 टक्के असेल तर 2030 मध्ये भारत हे स्थान प्राप्त करेल.
मात्र अहवालात देशांतर्गत अर्थव्यवस्थेचा आकार किंवा जपानच्या अर्थव्यवस्थेचा आकार सांगण्यात आलेला नाही. 2019-20 मध्ये भारताची अर्थव्यवस्था (Indian economy) 2650 अब्ज डॉलर होती, तर 2020 मध्ये जपानची अर्थव्यवस्था 4870 अब्ज डॉलर होती. अहवालानुसार हे मूल्यमापन वास्तविक आधारावर 6 टक्के वाढ, 5 टक्के महागाई आणि रुपयाच्या विनिमय दरामध्ये दोन टक्के घसरण या मान्यतेवर आधारित आहे.
यापूर्वी, बोफाने 2017 मध्ये अंदाज वर्तवला होता की 2027-28 पर्यंत भारत जगातील तिसरी सर्वात मोठी अर्थव्यवस्था (The third largest economy in the world) असलेला देश होईल. हा अंदाज लोकसंख्येशी संबंधित लाभ, आर्थिक परिपक्वतेत वाढ आणि मोठ्या बाजारपेठांचा उदय यासारख्या गृहितकांवर आधारित होता. सोमवारी प्रसिद्ध झालेल्या अहवालात बोफाच्या अर्थशास्त्रज्ञांनी सांगितले की, हे तीन घटक आता बळकट होत आहेत.

परकीय चलन साठ्य़ाची पातळी महत्त्वाची
The level of foreign exchange reserves is important

याव्यतिरिक्त, तेथे आणखी दोन उत्प्रेरक घटक आहेत जे संरचात्मक बदलांचे समर्थन करतात. यापैकी एक म्हणजे रिझर्व्ह बँकेद्वारे सुमारे आठ वर्षांत परकीय चलन साठ्याची योग्य पातळी गाठणे हा आहे. यामुळे जागतिक धक्क्यांपासून अर्थव्यवस्थेचा धोका कमी करुन रुपया स्थिर होण्यास मदत झाली पाहिजे. त्याच वेळी नरमाईच्या धोरणांमुळे वास्तविक व्याज दर खाली आला आहे जो 2016 पासून अर्थव्यवस्थेच्या वाढीवर परिणाम करीत होता.
अहवालानुसार, सलग वाढीच्या मार्गात एकमेव जोखीम तेलाची किंमत आहे, विशेषत: जेव्हा ती प्रति बॅरल 100 डॉलरच्या वर जाते. त्यात म्हटले आहे की खरं तर आपला वास्तविक विकास दर 6 टक्क्यांचा अंदाज, 2014 पासून होत असलेल्या सरासरी 6.5 टक्के वाढ आणि 7 टक्क्यांच्या शक्यतेच्या संभाव्यतेच्या अंदाजापेक्षा कमी आहे.
According to a global financial institution, the crisis caused by the Covid 19 outbreak could delay India by three years to achieve its goal of becoming the third largest economy in the world.
PL/KA/PL/23 MAR 2021