कर्जमाफी होऊनही शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या थांबत नाहीत, मराठवाड्यात 11 महिन्यांत 805 जणांनी दिला जीव
नवी दिल्ली, दि. 22 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : महाराष्ट्र सरकारने अलिकडच्या वर्षांत सलग दोन वर्षे शेतकरी कर्जमाफीची घोषणा केली आहे. कर्जमाफी होऊनही शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या थांबत नाहीत. या वर्षाच्या पहिल्या 11 महिन्यांत राज्यातील एकट्या मराठवाड्यात 805 शेतकऱ्यांनी आत्महत्या केल्या आहेत. मराठवाड्यात एकूण ८ जिल्हे आहेत.
शेतकरी आत्महत्यांच्या 805 प्रकरणांपैकी 605 प्रकरणे नुकसान भरपाईसाठी पात्र मानली गेली तर 84 प्रकरणे नाहीत. त्याचवेळी 115 प्रकरणांचा तपास सुरू आहे की हे प्रकरण शेतकरी आत्महत्येचे होते का?
गेल्या वर्षी या भागातील ७७३ शेतकऱ्यांनी आत्महत्या केल्या होत्या. त्यापैकी 617 जणांना नुकसान भरपाई मिळाली तर 110 आर्थिक मदतीसाठी पात्र नाहीत. त्याचवेळी उर्वरित प्रकरणाचा तपास प्रलंबित होता. त्याच वेळी, 2019 मध्ये शेतकरी आत्महत्येच्या 937 प्रकरणांची नोंद झाली आहे.
सलग चार वर्षे शेतकऱ्यांवर भारी
2017 मध्ये राज्य सरकारने पहिल्यांदाच कर्जमाफी केल्याचे तज्ज्ञांनी सांगितले. त्यानंतर सलग दोन वर्षे या भागात मुसळधार पाऊस झाला आणि त्यानंतरची दोन वर्षे कोरोनाच्या साथीने प्रभावित झाली. त्यामुळे या चार वर्षांत लाखो टन पिके, फळे आणि भाजीपाला कुजला किंवा नष्ट झाला. शेतकरी आत्महत्यांमध्ये मायक्रो फायनान्स कंपन्यांचाही हात असल्याचे तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे.
2017 नंतर 25 फेब्रुवारी 2020 रोजी महाविकास आघाडी सरकारने शेतकरी कर्जमाफीची घोषणा केली. सरकारने 1 एप्रिल 2015 ते 31 मार्च 2020 पर्यंत घेतलेले 2 लाख रुपयांपर्यंतचे कर्ज माफ केले. या कर्जमाफीचा एकूण 19 लाख शेतकऱ्यांना लाभ झाला.
स्वाभिमानी शेतकरी संघटनेचे नेते राजू शेट्टी यांनी सांगितले की, कर्जमाफी हा शेतकऱ्यांच्या प्रश्नावरचा उपाय नाही. हा केवळ वरवरचा उपाय आहे. शेतकरी जेवढे शेतीत टाकतात त्यापेक्षा कमी कमाई करतात. अशा प्रकारे ते नेहमी ऋणात राहतात. एमएसपीवरील हमी हा या समस्येवरचा उपाय असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे.
सरकारने तेलंगण मॉडेल लागू करावे
दुसरीकडे, आणखी एक शेतकरी कार्यकर्ते जयाजीराव सूर्यवंशी म्हणतात की, राज्य सरकारने शेतकऱ्यांच्या आत्महत्या रोखण्यासाठी तेलंगणा मॉडेल लागू केले पाहिजे. तेलंगणा सरकार खते आणि बियाणे खरेदीसाठी प्रति एकर 10,000 रुपये मदत देते. ते म्हणाले की दोन वर्षांचा अतिवृष्टी आणि त्यानंतरच्या कोविड महामारीमुळे कर्जमाफी निष्फळ झाली. तसे झाले नसते तर परिस्थिती वेगळी असती.
HSR/KA/HSR/22 DEC 2021
