MSPपेक्षा कापूस 15 टक्क्यांनी अधिक विकला गेला, ‘पांढऱ्या सोन्याने’ गाठला विक्रमी उच्चांक!

नवी दिल्ली, दि.5  (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : यावर्षी पांढरे सोने म्हणजेच कापूस लागवड हा एक फायद्याचा सौदा ठरला आहे. जागतिक बाजारपेठेत कापसाच्या किंमती वाढल्यानंतर, देशातील कपाशीच्या किंमती त्याच्या एमएसपीच्या तुलनेत 15 टक्क्यांहून अधिक वाढल्या आहेत आणि शेतकरी आता सरकारी एजन्सी विकत घेऊ शकत नाहीत. कॉटन असोसिएशन ऑफ इंडियाचे अध्यक्ष अतुल गणात्रा म्हणाले की, यंदा पांढरे सोने खरंच शेतकर्‍यांचे सोने झाले आहे. कपाशीला किमान आधारभूत किंमती (MSP) 5825 रुपये प्रतिक्विंटल आणि मध्यम फायबर कॉटनचे एमएसपी प्रति क्विंटल 5515 रुपये मंजूर झाले आहेत.
व्यापाऱ्यांनी सांगितले की, गुजरातमध्ये कापसाचा भाव प्रतिक्विंटल 6500 रुपये आहे. मागील तीन वर्षानंतर कापूस इतका वाढला असून गतवर्षीच्या तुलनेत कापूस पेरणीचे क्षेत्र कमीतकमी दहा टक्क्यांनी वाढेल आणि गेल्या तीन वर्षांत कापसाची लागवड बऱ्यापैकी होईल आणि कापूस पेरणीचे क्षेत्र वाढेल.

2018 नंतरची उच्च पातळी

आंतरराष्ट्रीय फ्युचर्स मार्केट इंटरकॉन्टिनेंटल एक्सचेंज (ICE) वर कापसाची किंमत 25 फेब्रुवारी रोजी प्रति पौंड 95.57 सेंटवर पोचली, 11 जून 2018 नंतरची उच्च पातळी, जेव्हा आयसीईवरील कापसाची किंमत प्रति पौंड 96.49 सेंटपर्यंत वाढली. गुरुवारी कापसाची किंमत यंदाच्या उच्चांकापासून 88 सेंट प्रति पाउंडपर्यंत घसरली असली, तरीही कपाशीची किंमत जवळपास तीन वर्षांच्या उच्च स्तरावर कायम आहे.
केडिया अ‍ॅडव्हायझरीचे संचालक अजय केडिया म्हणाले की, कपाशीची किंमत खूप जास्त होती, त्यानंतर कपासची किंमत नफ्याच्या बुकिंगच्या वर्चस्वामुळे खाली आली आहे, जरी मूलभूत अजूनही मजबूत आहेत. गेल्या आठवडाभरात आंतरराष्ट्रीय बाजारात कपाशीच्या किंमती खाली आल्यानंतर भारतीय बाजारातही नरमाईचे वातावरण निर्माण झाले आहे.
अतुल गणात्रा म्हणाले की, जागतिक बाजारपेठेत कापूस 95 टक्क्यांहून अधिक होता तेव्हा भारतीय कापूस म्हणजे कॉटन आणि अमेरिकन कपाशीच्या किंमतीत 14 सेंटांचा फरक होता जो आता सात सेंटांवर आला आहे, मागील काही दिवसात निर्यातीत मागणी वाढली होती. ते म्हणाले की, गुजरातमध्ये पूर्वी कापसाचे दर प्रति कँडी 47,000 रुपये (एका कँडीमध्ये 356 किलो) खाली गेले होते, आता ते प्रति कँडी 4,600 रुपयांवर आले आहेत.

वाढती निर्यात लक्षात घेता

गणात्राच्या अहवालानुसार फेब्रुवारीच्या अखेरीस भारताच्या कापसाची निर्यात 34 लाख गाठी (एका गाठीत 170 किलो) पर्यंत पोहोचली आहे आणि चालू हंगामात ती भारतातून 60 दशलक्ष गाठी निर्यात करेल असा त्यांचा वैयक्तिक अंदाज आहे, असोसिएशनचा अंदाज आहे की, आतापर्यंत  फक्त 54 लाख गाठी आहेत, परंतु या महिन्यात होणाऱ्या बैठकीत सदस्यांमध्ये चर्चा होईल.
कॉटन असोसिएशन ऑफ इंडियाच्या अध्यक्षांच्या म्हणण्यानुसार चालू कापूस हंगामात 2020-21 (ऑक्टोबर-सप्टेंबर) मध्ये देशातील कापसाचे उत्पादन 360 दशलक्ष गाठी असून गेल्या वर्षातील थकबाकीचा एकूण साठा 125 लाख गाठी आणि 14 लाख गाठी आयात आहे. तर 499 लाख गाठ कायम राहतील, तर देशांतर्गत वापराची मागणी 330 लाख गाठी असेल आणि 54 लाख गाठींची निर्यात झाल्यानंतर 30 सप्टेंबर 2021रोजी 115 लाख गाठी कापूस पुढील हंगामात शिल्लक राहील.
तसेच, वस्त्रोद्योग मंत्रालयाच्या अंतर्गत गठित कापूस उत्पादन आणि वापर समितीच्या (सीओसीपी) समितीनुसार, सध्याच्या 2020-21 हंगामात देशातील कापसाचे उत्पादन 371 लाख गाठींचे असून त्यापैकी 28 फेब्रुवारी 2021 पर्यंत 294.73 लाख गाठींची आवक झाली होती.
HSR/KA/HSR/  5 MARCH 2021