onion farming : महाराष्ट्रात कांद्याची लागवड महाग, तुमच्या खिशावरही होणार परिणाम
नवी दिल्ली, दि. 08 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : देशातील सर्वात मोठ्या कांदा उत्पादक राज्यात रब्बी हंगामातील पिकाची लागवड वेगाने सुरू आहे. मात्र यावेळी महागड्या रोपवाटिकेचा प्रश्न शेतकऱ्यांना भेडसावत आहे. कारण अवकाळी पाऊस आणि गारपिटीमुळे राज्यातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये कांद्याच्या रोपांचे नुकसान झाले आहे. अशा परिस्थितीत, त्याची किंमत लक्षणीय वाढली आहे.
म्हणजेच महाराष्ट्रातील कांदा शेती यंदा चांगलीच महाग झाली आहे. याचा परिणाम किरकोळ किमतीवर होणार आहे. सरकारने कांद्याचा किमान भाव निश्चित केला नाही तर त्याची लागवड करणे त्यांच्यासाठी हळूहळू तोट्याचा सौदा ठरेल, असे शेतकरी नेत्यांचे म्हणणे आहे.
महाराष्ट्राच्या एकूण कांदा उत्पादनापैकी ६० टक्क्यांहून अधिक उत्पादन हे रब्बी हंगामात होते. तर देशातील सुमारे ४० टक्के कांद्याचे उत्पादन महाराष्ट्रातच होते. अशा परिस्थितीत उत्पादन खर्च वाढला की त्याचा परिणाम तुमच्या खिशावरही होणार हे नक्की. मात्र या सगळ्यात प्रश्न पडतो की कांद्याची रोपवाटिका महाग का झाली?
अवकाळी पाऊस आणि गारपिटीने नुकसान
वास्तविक, कांदा हे नाजूक पीक आहे. ज्यामध्ये हवामानाचा प्रभाव खूप वेगवान असतो. 1, 2 आणि 3 डिसेंबर रोजी महाराष्ट्रातील अनेक जिल्ह्यांमध्ये जोरदार पाऊस झाला. यानंतर 28 डिसेंबरला अहमदनगर आणि औरंगाबादमध्ये गारपीट झाली. त्यामुळे येथील पाळणाघराला मोठा फटका बसला होता. त्यामुळे खरीप हंगामातील कांद्याचेही ७० टक्क्यांपर्यंत नुकसान झाले. शेतकऱ्यांना दुहेरी फटका बसला. एकीकडे तयार झालेले पीक सडू लागले तर दुसरीकडे रोपवाटिका उद्ध्वस्त झाली. त्याचा परिणाम रब्बी हंगामातील कांद्याच्या लागवडीवर दिसून येत आहे.
शेतकऱ्यांची चिंता, एवढा खर्च झाल्यानंतर भाव किती?
महाराष्ट्र कांदा उत्पादक संघटनेचे संस्थापक अध्यक्ष भरत दिघोळे सांगतात की, अलीकडे धुळ्यातही गारपीट झाली आहे. नाशिक जिल्ह्यात ६ जानेवारीला पाऊस झाला. त्यामुळे खूप नुकसान झाले आहे. डिसेंबर 2021 पासून आतापर्यंत सुमारे 20-25 टक्के रोपवाटिकांचे अवकाळी पाऊस आणि गारपिटीमुळे नुकसान झाले आहे. रब्बी हंगामातील सुमारे ७० टक्के कांद्याची लागवड झाली आहे. पण एवढ्या महागड्या किमतीनंतर भाव काय असणार या चिंतेत आहेत. रब्बी हंगामातील कांदा एप्रिल किंवा मेमध्ये बाहेर येईल. तोपर्यंत हवामान किती वेळा वळेल ते कळणार नाही.
शेती किती महाग आहे?
दिघोळे सांगतात की, बहुसंख्य शेतकरी कांद्याची रोपवाटिका लावतात. मात्र ज्यांची रोपवाटिका खराब झाली आहे ते आता इतरांकडून खरेदी करतील. आता त्यांना आणखी किमान 20 हजारांची गुंतवणूक करावी लागणार आहे. रोपवाटिका खरेदी करू इच्छिणाऱ्या शेतकऱ्यांचा एकरी खर्च आता ९० हजार रुपयांपर्यंत पोहोचण्याचा अंदाज आहे. सामान्य दिवसात जिथे रोपवाटिकेला एक एकरात कांदा लागवडीसाठी 15 हजार रुपये मिळत होते, ते आता 20 ते 35 हजारांवर पोहोचले आहे.
सरकारने किमान किंमत निश्चित करावी
कांदा उत्पादक संघटनेचे नेते दिघोळे सांगतात की, एवढ्या महागड्या कांद्याच्या लागवडीनंतर शेतकर्यांना 35 रुपयांपेक्षा कमी भाव मिळाला तर त्यांचे नुकसान होईल. ही त्याची किमान किंमत असावी. शेतकरी त्याच्या आणि त्याच्या कुटुंबाच्या कष्टात कधीच भर घालत नाही, परंतु त्याला मिळालेली इनपुट कॉस्ट परत केली पाहिजे. कांदा लागवडीसाठी किती खर्च येतो हे सरकारने आपल्या कोणत्याही कृषी संस्थेकडून शोधून काढावे. त्यानंतर आमची सर्वात कमी किंमत निश्चित करा.
Rabi season crop cultivation is progressing at a rapid pace in the country’s largest onion growing state. But this time the problem of the expensive nurseries is being faced by the farmers. This is because onion saplings have been damaged in many districts of the state due to untimely rains and hailstorms. In such a situation, its price has increased significantly.
HSR/KA/HSR/08 Jan 2022