इस्रायल बनणार भारतातील कृषी विकासाचे भागीदार, काय आहे नवीन योजना जाणून घ्या…
नवी दिल्ली, दि. 24 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : संरक्षण उपकरणांसाठी प्रसिध्द असलेला इस्त्राईल (Israel), भारतातील शेतीच्या वाढीसाठी आपला वाटा आणखी वाढवेल. इस्रायल शेतीच्या क्षेत्रातही खूप पुढे आहे. 1993 पासून ते या क्षेत्रात भारताला पाठिंबा देत आहेत. दोघांमधील कृषी क्षेत्रात सहकार्य वाढविण्यासाठी पुन्हा एकदा 3 वर्षाच्या कार्यक्रमावर स्वाक्षरी झाली आहे. दोन देशांमधील तंत्रज्ञानाची देवाणघेवाण केल्यास फळबागांची उत्पादकता व गुणवत्ता सुधारली जाईल आणि यामुळे शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढेल. एका कार्यक्रमात, दोन्ही सरकारांनी कृषी आणि जल क्षेत्रावर लक्ष केंद्रित करण्याची गरज मान्य करून अधिक सहकार्य वाढविण्यास सहमती दर्शविली.
नवीन कार्यक्रमात काय होईल?
What will happen in the new show?
इस्त्राईलच्या नवीन कृषी कार्यक्रमाचे अस्तित्व विद्यमान उत्कृष्टता केंद्र वाढविणे, नवीन केंद्रे स्थापन करणे, स्वयंपूर्ण बनविणे आणि खासगी क्षेत्रातील कंपन्यांना व सहकार्यास प्रोत्साहित करणे हे आहे. इंड्रो-इस्त्राईल विलेज ऑफ एक्सलन्स ही एक नवीन संकल्पना आहे. 8 राज्यांतील 75 गावात कृषी क्षेत्रामध्ये 13 परिसराची केंद्रे जवळील इकोसिस्टम विकसित करणे ज्याचे उद्दीष्ट आहे. हे पारंपरिक शेतात भारत-इस्त्रायली कृषी प्रकल्प मानकांच्या आधारे आधुनिक-गहन शेतात रूपांतरित करेल.
केंद्रीय कृषिमंत्री नरेंद्रसिंग तोमर या कार्यक्रमात म्हणाले की, या 5 व्या आयआयएपी (इंडो-इस्त्राईल कृषी प्रकल्प) उत्कृष्टता केंद्राचा बागायती क्षेत्रातील शेती समुदायाला फायदा होईल. पहिल्या आयआयएपी वर 2008 मध्ये 3 वर्षांसाठी स्वाक्षरी करण्यात आली होती. आतापर्यंत आम्ही यशस्वीरित्या 4 कृती योजना पूर्ण केल्या आहेत. इस्त्रायली तंत्रावर आधारित या योजनांतर्गत स्थापन केलेल्या सीओई (Centre of Excellence) आतापर्यंत बरेच यशस्वी झाले आहेत. शेतकऱ्यांचे उत्पन्न दुप्पट करण्यात हे महत्वाची भूमिका निभावत आहेत.
शेतकर्यांना फायदा होईल(Farmers will benefit)
भारताचे इस्त्रायली राजदूत डॉ. रॉन मलाका म्हणाले की, हा तीन वर्षांचा कार्यक्रम आपल्या वाढती भागीदारीची शक्ती दर्शवितो. याचा फायदा स्थानिक शेतकऱ्यांना होईल. या कार्यक्रमास कृषी व शेतकरी कल्याण राज्यमंत्री पुरुषोत्तम रुपाला आणि कैलास चौधरी उपस्थित होते. कृषी सचिव संजय अग्रवाल म्हणाले की, नवीन कार्यक्रमात आमचे लक्ष केंद्राच्या आसपासच्या खेड्यांचे रूपांतर उत्कृष्ट गावात रुपांतर करण्यावर असेल. इस्राईल संरक्षण क्षेत्रात तसेच कृषी तंत्रज्ञानामध्येही खूप पुढे आहे. दोन्ही देशांचे खूप चांगले संबंध आहेत.
इस्रायलसह भारतातील कृषी कार्यक्रम
Agriculture Programmes in India including Israel
आयआयएपी(IIAP) व्यतिरिक्त, इस्त्राईल येथे इंडो-इस्त्रायली व्हिलेज ऑफ एक्सलन्स प्रोग्राम देखील चालवित आहे. एकात्मिक फलोत्पादन विकास अभियान आणि आंतरराष्ट्रीय विकास सहकार्याची इस्त्रायली एजन्सी ‘मशाव’ अग्रगण्य आहे.भारतात, विशेषत: इस्त्राईलच्या ठिबक सिंचन पद्धतीने शेतकर्यांना मोठा फायदा झाला आहे.
स्थानिक हवामान परिस्थिती लक्षात घेऊन इस्रायलच्या कृषी-तंत्रज्ञानाने तयार केलेले प्रगत कृषी-गहन कृषी फार्म लागू करण्यासाठी भारतातील 12 राज्यांमध्ये 29 (Centre of Excellence)केंद्रे (सीओई) कार्यरत आहेत. सेंटर ऑफ एक्सलन्स शेतकऱ्यांना सर्वोत्तम पद्धती दर्शवितो. येथे शेतकरी प्रशिक्षणही घेतात. ही उत्कृष्ट केंद्रे दरवर्षी 25 दशलक्षाहून अधिक दर्जेदार भाज्या आणि 387 हजार फळझाडे तयार करतात. फळबाग क्षेत्रातील अद्ययावत तंत्रज्ञानाविषयी दरवर्षी 1.2 लाखाहून अधिक शेतकऱ्यांना प्रशिक्षण देतात.
The existence of Israel’s new agriculture programme is to increase existing centres of excellence, set up new centres, make it self-sufficient and encourage private sector companies and cooperation. Indo-Israel Willage of Excellence is a new concept. Developing an ecosystem near 13 campus centres in agriculture sector in 75 villages in 8 States with the aim of developing an ecosystem. It will convert the Indo-Israeli agricultural project into a modern-intensive farm based on standards in traditional farms.
HSR/KA/HSR/24 MAY 2021