मत्स्य-धानाच्या लागवडीत वाढेल उत्पादन, दुप्पट नफा कसा मिळवायचा ते जाणून घ्या
नवी दिल्ली, दि. 16 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : भात लागवड करणाऱ्या शेतकऱ्यांना दुप्पट नफा मिळवण्याची संधी मिळू शकते. यासाठी त्यांना विशेष पद्धतीने धान्याची लागवड करावी लागेल. या विशिष्ट प्रकारच्या शेतीला फिश-राईस फार्मिंग(fish-rice farming) असे म्हणतात. या प्रकारच्या शेतीत भात लागवडीसह मासे पालनही केले जाईल. यामुळे शेतकऱ्यांना केवळ धानाचा भाव मिळणार नाही, तर त्यांना मासे विक्रीतूनही फायदा होणार आहे. खास बाब म्हणजे भात शेतात मासे वाढवल्यास त्याचे उत्पादनही चांगले होईल.
सध्या चीन, बांगलादेश, मलेशिया, कोरिया, इंडोनेशिया, फिलिपिन्स, थायलंड येथे या प्रकारची लागवड केली जाते. भारतातील बर्‍याच भागातही मासे-तांदळाच्या शेतीच्या सहाय्याने शेतकरी दुप्पट उत्पन्न कमावत आहेत. आज आम्ही तुम्हाला याबद्दल संपूर्ण माहिती देत आहोत.
मासे-भात शेती प्रणाली म्हणजे काय?
What is fish-rice farming system?
अशा प्रकारच्या शेतीत धान पिकामध्ये साठलेल्या पाण्यातही मासे पालन केले जाते. अशा प्रकारे धान आणि मासे विक्रीतून दुप्पट उत्पन्न शेतकऱ्यांना मिळते. जर शेतकऱ्यांना हवा असेल तर ते भातापूर्वी फिश कल्चर तयार करू शकतात. याशिवाय शेतकरी इच्छित असल्यास फिश कल्चर देखील खरेदी करू शकतात. मासळीचे उत्पादन प्रति हंगामात 1.5 ते 1.7 किलो दराने मिळू शकते. माशाचे उत्पादन लागवडीच्या पध्दती, प्रजाती आणि त्यावरील व्यवस्थापनावरही अवलंबून असते.
मासे-तांदूळ प्रणाली चांगली का आहे?
Why is the fish-rice system good?
या प्रकारच्या शेतीत मासे आणि इतर जलचर प्राणी एकाच शेतात एकत्र पिकवले जातात. साधारणत: याचा तांदळाच्या उत्पादनावरही परिणाम होत नाही. एकाच शेतात एकत्रितपणे मत्स्यपालन केल्याने भात रोपांच्या अनेक आजारांपासून मुक्तता मिळते.
कोणत्या प्रकारचे शेत चांगले आहे
What kind of farm is good
या प्रकारच्या शेतीसाठी कमी जमीन असलेली जमीन निवडली जाते. या प्रकारच्या शेतात पाणी सहजतेने जमा होते. तसेच शेतात तयार करण्यासाठी सेंद्रिय खतावर अवलंबून राहावे. साधारणपणे मध्यम पोत असलेली गाळलेली माती उत्तम मानली जाते.
या प्रकारच्या शेतीचे फायदे काय आहेत?
What are the benefits of this type of agriculture?
- मातीचे आरोग्य आणि उत्पादकता वाढवते.
- प्रति युनिट क्षेत्रामध्ये कमाई वाढते.
- उत्पादन खर्च कमी आहे.
- फॉर्म इनपुट कमी आवश्यक आहे.
- शेतकर्‍यांसाठी एकापेक्षा जास्त उत्पन्नाचे स्रोत आहेत.
- कौटुंबिक उत्पन्नाचा आधार उपलब्ध आहे.
- कौटुंबिक श्रमाचा पूर्ण आणि कार्यक्षम वापर.
- रासायनिक खतांवर कमी खर्च
- संतुलित आणि पौष्टिक
- शेतकर्‍यांची स्थिती व जीवनमान सुधारणे
Farmers cultivating rice may get a chance to make double the profit. For this, they will have to cultivate grain in a special way. This particular type of agriculture is called fish-rice farming. Fish will also be reared along with rice cultivation in this type of agriculture. This will not only give paddy price to farmers but will also benefit them from fish sale. Interestingly, growing fish in rice fields will also lead to better production.
HSR/KA/HSR/ 16 JUNE 2021
