स्त्री-पुरुषांच्या बदलत्या भूमिकांचे परीक्षण

मुंबई, दि. 17 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क):  काही वर्षांपूर्वी कोणताही वाद, मतभेद किंवा चर्चेचा मुद्दा नव्हता. श्रमांची विभागणी अशी होती की स्त्रिया घरगुती कर्तव्ये, स्वयंपाक व्यवस्थापित करण्यासाठी जबाबदार होत्या, तर पुरुषांनी पैसे कमविणे, आर्थिक गरजा भागवणे आणि सामान्यत: पुरुषत्वाशी संबंधित बाह्य कार्ये हाताळणे अपेक्षित होते. या डायनॅमिकमध्ये फारच थोडे बदल झाले आहेत. त्यांच्या भूमिकांमध्ये काही फेरफार झाला असेल तर परंपरागत लेबले अबाधित राहिली. मात्र, अलीकडच्या काळात हे सारे समीकरणच बदलले आहे. An examination of the changing roles of men and women

वाढत्या महागाईला तोंड देण्यासाठी महिलांना घराबाहेर पडून स्वावलंबन मिळवावे लागले आहे, तर पुरुषांनाही पारंपारिकपणे मर्दानी म्हणून पाहिलेली कामे स्वतःहून हाताळण्याची सक्ती करण्यात आली आहे. त्यांच्या अनिच्छा असूनही, पुरुषांना हा बदल करण्याशिवाय पर्याय नव्हता. अलीकडे, एक बदल झाला आहे जेथे स्त्रिया वाढत्या प्रमाणात घराबाहेर काम करत आहेत तर पुरुष घराच्या जबाबदाऱ्या स्वीकारतात. तथापि, जगभरातील घरगुती जबाबदाऱ्यांचा प्राथमिक भार स्त्रिया उचलत आहेत. खरं तर, महिलांनी घरगुती आणि बाह्य दोन्ही जबाबदाऱ्या मोठ्या प्रमाणात पार पाडल्या आहेत.

अमेरिकेत मात्र या पारंपरिक प्रतिमेला आता तडा जात आहे. स्त्रिया घराबाहेर काम करत आहेत, पैसे कमवत आहेत आणि आर्थिक जबाबदारीचा भार स्वतःच्या खांद्यावर उचलत आहेत, तर पुरुष घरात राहून मुलांची काळजी घेत आहेत, त्यांच्या शिक्षणाची जबाबदारी घेत आहेत, स्वयंपाक करणे, साफसफाई करणे, भांडी धुणे यासारखी कामे सांभाळत आहेत. किराणा सामान वाहून नेणे, आणि इतर सर्व घरातील कामांमध्ये भाग घेणे. या सर्व जबाबदाऱ्या आता त्यांच्याकडे वळल्या आहेत. हा सर्वात लक्षणीय अलीकडचा बदल आहे आणि समाजशास्त्रज्ञांनीही हा बदल स्वीकारला आहे. हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की महिलांच्या कामात स्वच्छता, नेमकेपणा आणि समर्पणाची पातळी पुरुषांच्या कामात दिसून येत नाही.

युनायटेड स्टेट्समध्ये प्यू रिसर्चने अलीकडेच एक विस्तृत अभ्यास केला होता, ज्यामध्ये 30 वर्षांहून अधिक काळ आणि त्या काळातील स्त्री-पुरुषांच्या बदलत्या भूमिकांचे परीक्षण केले गेले. या संशोधनातील निष्कर्ष उल्लेखनीय आहेत. अमेरिकेत घरी राहणाऱ्या महिलांची संख्या कमी झाली असली तरी, नोकरी करत असोत किंवा नसोत, घरात राहणे पसंत करणाऱ्या पुरुषांची संख्या वाढली आहे. अनेक जोडप्यांनी मिळून हा निर्णय घेतला आहे. महिलांचे रोजगार दर, पगार आणि नोकरीतील पदोन्नती यांवर त्यांची आवड आणि मेहनत यांचा प्रभाव पडला आहे. याउलट, पुरुष त्यांच्या वैयक्तिक ध्येयांचा पाठलाग करण्यात कमी पडले आहेत. ही विषमता ओळखून, पुरुषांनी घरात राहण्याचा पर्याय निवडला आहे, स्त्रियांना घराबाहेर पडण्याची आणि आर्थिक जबाबदारी स्वीकारण्याची परवानगी दिली आहे.

ML/KA/PGB
17 Aug 2023