२०२३ वर्षात या वन्यजीव प्रजाती आहेत धोक्यात
मुंबई, दि. 10 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : भारताच्या जंगलातून गेल्या काही वर्षांत अनेक प्रजाती नामशेष होण्याच्या मार्गावर आहेत. अशातच ॲनिमल प्लॅनेट इंडियाच्या सोशल मीडियावर एक व्हिडिओ शेअर करण्यात आला आहे.
ॲनिमल प्लॅनेट इंडियाच्या इन्स्टाग्राम पेजवर नुकताच एक व्हिडिओ शेअर केला गेला आहे. त्यावर आपल्या भारतीय वन्यजीवांच्या काही देशी प्रजाती धोक्यात आहेत आणि त्यांची लोकसंख्या वाढवण्यासाठी त्यांना सर्व मदतीची गरज आहे अशाप्रकारचे आवाहन करण्यात आले आहे. यासाठी वर्ल्ड वाईड फंड कडून ही माहिती पुरवण्यात आली आहे.
या देशी प्रजातींमध्ये पुढील प्राण्यांचा समावेश आहे,
आशियाई सिंह, माळढोक, सुसर, तणमोर या चार प्रजातींचा यात उल्लेख केला गेला आहे.
आशियाई सिंह : आशियाई सिंह ही पँथेरा लिओची प्रजाती आहे. ही प्रजाती आज फक्त भारतातच जंगलात टिकून आहे. 20 व्या शतकाच्या सुरुवातीपासून, त्याची श्रेणी गीर राष्ट्रीय उद्यान आणि भारताच्या गुजरात राज्यातील आसपासच्या भागांपुरती
माळढोक : हा भारतात आणि भारताला लागून असलेल्या पाकिस्तानमधील कोरड्या प्रांतामध्ये आढळणारा अत्यंत दुर्मिळ पक्षी आहे. या पक्ष्याच्या संरक्षणासाठी अनेक राज्य सरकारांनी ठोस पावले उचलली आहेत. याला इंग्रजीत ‘ग्रेट इंडियन बस्टार्ड’ म्हणतात. विदर्भात या पक्ष्याला ’हुम’ म्हणतात.मर्यादित आहे. सुसर हा उभयचर/सरपटणाऱ्या वर्गातील मांसाहारी प्राणी आहे.
सुसर : सुसर कदाचित उत्तरी भारतीय उपखंडात विकसित झाला असेल. जीवाश्म सुसरीचे अवशेष शिवालिक टेकड्यांमध्ये आणि नर्मदा नदीच्या खोऱ्यात असलेल्या प्लायसीन ठेवींमध्ये खोदले गेले. सध्या भारतीय उपखंडाच्या उत्तर भागाच्या मैदानी प्रदेशातील नद्यांत त्यांचे वास्तव्य आहे. हे सर्वात नख जलचर मगर आहे, आणि ओलसर वाळूच्या पाण्यावर फक्त घरटी बांधण्यासाठी व घरटे बांधण्यासाठी पाणी सोडते. थंड हंगामाच्या शेवटी प्रौढ जोडीदार. वसंत ऋतूमध्ये महिला घरटे खोदण्यासाठी एकत्र जमतात. ते २०-९५ अंडी घालतात आणि पावसाळ्यास सुरुवात होण्याआधी त्या घरट्यांतील आणि अंडी उबवतात. अंडी उबवणाऱ्या पहिल्या वर्षामध्ये उथळ पाण्यात राहतात परंतु ते वाढतात तेव्हा खोल पाण्याने असलेल्या ठिकाणावर जातात. ऐतिहासिकदृष्ट्या, ते दक्षिण-पश्चिम आशियापासून उत्तर भारतापर्यंत बरेचसे वास्तव्य करते.
तणमोर : तणमोर पक्षी साधारण ४५ सें.मी.आकाराचा, कोंबडीएवढा आहे. वीण काळात नराच्या डोक्यामागील खालच्या बाजुने एक तुरा येतो तसेच त्याच्या पाठीकडून पिंगट काळा, पोटाकडे काळा, मानेवर आणि पंखात पांढरा रंग असा बदल होतो. एरवी नर-मादी दिसायला सारखेच असतात मातकट रंगाचे त्यावर तुटक काळ्या रेषा असलेले. गवताळ माळराने, सोबत कोरडवाहू शेती या सारख्या मिश्र ठिकाणी हा पक्षी राहतो.
आता या भारतीय वन्यजीवांच्या प्रजातीचे रक्षण करण्यासाठी हा व्हिडीओ आहे.
नुकतेच भारतीय जंगलात चित्ते दाखल झाले आहेत परंतु भारतीय वन्यजीवांचे रक्षण करण्याचे आवाहन करत ॲनिमल प्लॅनेट इंडियाने जनजागृती केली आहे.
ML/KA/PGB
10 Jan 2023