WhatsApp फोटो स्कॅम! मोबाईलवर थेट सायबर हल्ला

जितेश सावंत
WhatsApp Image Scam: A New Cyber Threat
सध्याच्या काळात सायबर गुन्हेगारी मोठ्या प्रमाणात वाढत असून, घोटाळेबाज नवनवीन फसवणूक तंत्रांचा वापर करत आहेत.आणि यावेळी नवीन तंत्र आहे ते म्हणजे फोटो.
आजमितीला घराघरात लोकप्रिय झालेले आणि लहान मुलांपासून वृद्धांपर्यं ,डिजिटल जगतातील लोकप्रिय मेसेजिंग अ‍ॅप व्हॉट्सअ‍ॅप पुन्हा एकदा सायबर सुरक्षेच्या चर्चेत आलं आहे पण यावेळी कारण आहे फोटो.
Cybercrime is evolving rapidly, and fraudsters have now found a new tool—images. WhatsApp, one of the most widely used messaging apps, has become a prime target for hackers who are using seemingly harmless images to spread malware.
WhatsApp – लोकप्रिय, पण धोकादायक?
होय, आता फक्त लिंक्स किंवा अ‍ॅप्स नव्हे, तर फोटोच्या माध्यमातूनही सायबर हल्ले होऊ लागले आहेत.आजच्या डिजिटल युगात सायबर गुन्हेगारी नित्य नवे रूप धारण करत आहे. WhatsApp ही जगातील सर्वाधिक वापरली जाणारी मेसेजिंग अ‍ॅप असल्याने ती हॅकर्ससाठी एक प्रमुख टार्गेट बनली आहे .
नवा सायबर धोका-
आजवर तुम्ही ‘ओटीपी पाठवा’, ‘लिंकवर क्लिक करा’ अशा फसवणुकीच्या पद्धती ऐकल्या असतील . मात्र आता सायबर गुन्हेगारांनी नव्या युक्त्या अवलंबल्या आहेत. व्हॉट्सअ‍ॅपवर येणारी एखादी साधी-भोळी दिसणारी इमेजही तुमचं डिजिटल आयुष्य उध्वस्त करू शकते. ज्यामध्ये हॅकर्स व्हॉट्सअ‍ॅपवर पाठवलेल्या साध्या वाटणाऱ्या छायाचित्रांमध्ये मॅलवेअर (” मॅलवेअर” हा शब्द “Malicious Software” या शब्दांचा संक्षिप्त रूप आहे .याचा अर्थ असे सॉफ्टवेअर किंवा प्रोग्राम जो तुमच्या संगणक, मोबाइल किंवा कोणत्याही डिजिटल उपकरणाला हानी पोहोचवण्यासाठी किंवा माहिती चोरण्यासाठी तयार केला गेला आहे./हानिकारक सॉफ्टवेअर) लपवतात.
याला “व्हॉट्सअ‍ॅप इमेज स्कॅम” असे म्हणतात, आणि यामुळे अनेकांना आर्थिक नुकसान सहन करावे लागत आहे.
Using a technique called steganography, hackers hide malicious software inside normal-looking photos. When users open these images, the malware silently installs on their device, potentially stealing sensitive data like bank details, passwords, and OTPs.
काय आहे WhatsApp इमेज स्कॅम?
हे प्रकार कसे घडतात
या स्कॅममध्ये ” स्टेग्नोग्राफी” या पद्धतीचा वापर होतो.
“स्टेग्नोग्राफी” म्हणजे एखादी माहिती फोटो, ऑडिओ, व्हिडिओ किंवा टेक्स्ट फाईलमध्ये अशा पद्धतीने लपवणे की ती बाहेरून पाहता लक्षात येत नाही.
हॅकर्स साध्या दिसणाऱ्या इमेज फाईल्समध्ये मॅलवेअर लपवतात.
उदाहरण:
तुम्हाला एखाद्याने WhatsApp वर फोटो पाठवला. तो पाहायला एकदम नॉर्मल वाटतो पण त्याच्या आत गुप्त कोड किंवा मॅलवेअर लपवलेले असते.
जेव्हा तुम्ही तो फोटो किंवा इमेज उघडताच, हे मॅलवेअर फोनमध्ये गुपचूप इन्स्टॉल होते.
त्यानंतर हॅकर्सला बँकिंग डिटेल्स, सेव्ह केलेले पासवर्ड, OTP आणि इतर संवेदनशील माहिती मिळू शकते.
हे सर्व वापरकर्त्याला काहीच कळू न देता पार पडते.
जबलपूर प्रकरण-
जबलपूर (मध्य प्रदेश) येथील एका व्यक्तीला WhatsApp वर अनोळखी नंबरवरून आलेली इमेज उघडल्यामुळे जवळपास ₹2 लाखांचे नुकसान सहन करावे लागले.
पोलीस तपासात स्पष्ट झाले की हॅकर्सनी इमेजमधून फोनमध्ये मॅलवेअर पाठवले होते आणि त्याद्वारे बँक खात्यातून पैसे वळवले गेले.
A real incident in Jabalpur (Madhya Pradesh) resulted in a loss of ₹2 lakhs when a user opened an infected image received via WhatsApp.
दूरसंचार विभागाने नागरिकांना इशारा दिला आहे–
अनोळखी व्यक्तीकडून आलेल्या मीडिया फाईल्स डाउनलोड करू नका
ही पद्धत पारंपरिक फसवणुकींपेक्षा खूपच अधिक घातक आहे, कारण ती सहज ओळखता येत नाही.
सुरक्षित राहण्यासाठी काय करावे?

1. WhatsApp वर Two-Factor Authentication (2FA) अ‍ॅक्टिवेट करा.
2. फोनचे सॉफ्टवेअर आणि अ‍ॅप्स नेहमी अपडेट ठेवा.(डिव्हाइस अपडेट ठेवा)
3. विश्वसनीय अँटीव्हायरस अ‍ॅप वापरा
4. WhatsApp च्या Settings मध्ये “Media Auto-Download” बंद करा.
5. अनोळखी नंबरवरून आलेली फाईल्स किंवा इमेजेस उघडण्यापूर्वी सतर्कता बाळगा
6. WhatsApp लवकरच अशा प्रकारच्या मॅलवेअर स्कॅनिंगसाठी नवे सुरक्षा अपडेट्स आणण्याच्या तयारीत आहे .तोपर्यंत, सावधगिरीच तुमची सर्वात मोठी सुरक्षा आहे.
   Stay Safe by Following These Tips
   Enable Two-Factor Authentication (2FA) on WhatsApp
   Keep your device and apps updated
   Use a trusted antivirus app
   Turn off “Media Auto-Download” in WhatsApp settings
   Avoid opening images from unknown senders
   असे सायबर गुन्हे माहिती तंत्रज्ञान कायदा, 2000 च्या कलम 66 अंतर्गत येतात, जे हॅकिंग आणि डेटा चोरीविरोधात कारवाई करण्यास मदत करतात
   These scams fall under Section 66 of the IT Act, 2000, which covers hacking and data theft. Until
   प्रो टिप:
   अनोळखी इमेज? लगेच उघडू नका! आधी खात्री करा सुरक्षित राहण्याचं पहिलं आणि महत्त्वाचं पाऊल!
   Pro Tip : “Unknown image? Don’t open it! Verify the source — it’s the first and most important step to staying safe.”
   लेखक — शेअर बाजार,सायबर कायदा तसेच डेटा प्रोटेक्टशन कायदा तज्ज्ञ आहेत.
   The author is an expert in stock market, cyber law, and data protection law.
   ईमेल:jiteshsawant33@gmail.com
   X(ट्विटर):@JiteshSawant
   फेसबुक पेज: Jitesh Sawant