सांगलीतील 400 वर्षांचा वटवृक्ष आता जिल्ह्याची ‘सावली’ होणार
मुंबई, दि. 12 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) :रत्नागिरी-नागपूर महामार्गावरील भोसे, मिरज तालुक्यातील एक 400 वर्षे जुना ऐतिहासिक वटवृक्ष नुकताच उन्मळून पडला, त्यामुळे पुढील वृक्षतोड रोखण्यासाठी कायदा तयार करण्यात आला. झाडाच्या फांद्या छाटल्यानंतर त्याच जागी पुन्हा उभे करून वृक्ष वाचवण्याचे काम पर्यावरणवादी करत आहेत. याशिवाय, जिल्ह्यातील प्रत्येक गावात वटवृक्षाच्या फांद्या लावण्याची मोहीम राबविण्यात येणार असून, या महत्त्वपूर्ण ऐतिहासिक वृक्षाचे अनुवांशिकदृष्ट्या जतन करण्याचा प्रयत्न केला जाणार आहे. तीन वर्षांपूर्वी महामार्गाच्या बांधकामादरम्यान कमकुवत झालेले वटवृक्ष कोसळले होते. राष्ट्रीय महामार्गांसाठी वृक्षतोडीवर बंदी घालणारा नवा कायदा संमत होण्यापूर्वी महाराष्ट्र सरकारने वृक्ष वाचवण्यासाठी केलेल्या आंदोलनाला प्रतिसाद म्हणून कायदा बदलला. असे प्रयत्न करूनही मिरज तालुक्यातील भोसे येथील यल्लमा देवीच्या प्रवेशद्वारावर उभा असलेला प्राचीन वटवृक्ष महामार्गाच्या कामामुळे निकृष्ट अवस्थेमुळे कोसळला. नागपूर-रत्नागिरी महामार्गाच्या उभारणीसाठी महामार्ग प्राधिकरणाने वृक्षतोड करण्याचा विचार केला होता, मात्र पर्यावरण कार्यकर्ते आणि वनराई संस्थेच्या सदस्यांनी झाडाखाली उपोषण करून निषेध केला.
या आंदोलनाची दखल घेऊन तत्कालीन पर्यावरण मंत्री आदित्य ठाकरे यांनी हा वटवृक्ष तोडू नये म्हणून प्रयत्न केले. त्यांच्या प्रयत्नांना केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी यांनी प्रतिसाद देत वटवृक्ष न तोडता रस्त्याचे डिझाईन बदलायचे आदेश दिले. त्यानुसार रस्त्याची डिझाईन बदलून वटवृक्षाला खेटून हा महामार्ग पुढे नेण्यात आला. मात्र या कामाच्या दरम्यान वृक्षाच्या मुळांना गंभीर इजा पोहोचली असावी, असे आता हा वृक्ष कोसळल्यानंतर दिसून आले आहे.
महामार्गाच्या कामासाठी आधी केलेल्या खोदाईमुळे त्याच्यामुळे इजा पोचली असावी असे स्थानिकांचे म्हणणे आहे. गेली पाच दिवस या परिसरात जोरदार पाऊस पडत आहे. ओढ्याला प्रचंड पाणी असल्याने वटवृक्षाची मुळं कमकुवत झाल्याने वटवृक्ष स्वतःच्याच भाराने कोसळला, असावा अशी ग्रामस्थांची धारणा आहे. राज्याचा कायदा बदललेल्या आणि शिवाजी महाराजांच्या काळाच्या पूर्वीपासून या ऐतिहासिक मार्गावर असलेल्या या वटवृक्षाचे स्थान अबाधित राहण्यासाठी त्याच ठिकाणी पुनर्वसन करण्याचे काम आता पर्यावरण प्रेमी घेणार आहेत.
The 400-year-old banyan tree in Sangli will now be the ‘shadow’ of the district
ML/ML/PGB
12 Jun 2024
