ISRO च्या INSAT-3D चे प्रक्षेपण यशस्वी

श्रीहरीकोटा, दि. १७ (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : भारतीय अंतराळ संशोधन संस्था (ISRO) ने आज हवामानाची अचूक माहिती देणाऱ्या INSAT-3DS या उपग्रहाचे यशस्वी प्रक्षेपण केले. श्रीहरिकोटा येथील सतीश धवन अंतराळ केंद्रातून सायंकाळी 5.35 वाजता हे प्रक्षेपण करण्यात आले. GSLV Mk II रॉकेटमधून उपग्रहाचे प्रक्षेपण करण्यात आले. ते 19 मिनिटे 13 सेकंदात जिओसिंक्रोनस ट्रान्सफर ऑर्बिट (GTO) म्हणजेच पृथ्वीच्या वरच्या कक्षेत पोहोचले.

1 जानेवारी 2024 रोजी PSLV-C58/EXPOSAT मिशनच्या प्रक्षेपणानंतर 2024 ची ही इस्रोची दुसरी मोहीम आहे. इनसॅट-3डी मालिकेतील हे सातवे उड्डाण असेल. इनसॅट मालिकेतील शेवटचा उपग्रह इनसॅट-३डीआर होता. हे 2016 मध्ये लाँच करण्यात आले होते. या मोहिमेचा मुख्य उद्देश जीव आणि मालमत्तेच्या रक्षणासाठी कार्यरत वातावरण आणि चक्रीवादळ इशारा प्रणाली प्रदान करणे आहे. हा उपग्रह सध्या पृथ्वीच्या पृष्ठभागावरून आणि समुद्रावरून होणाऱ्या प्रक्षेपणांवर लक्ष ठेवून आहे. हे डेटा टेलिकास्ट सेवा देखील प्रदान करते. अहमदाबादमध्ये डेटा प्रोसेसिंगची सुविधा उभारण्यात आली आहे.

INSAT-3DS हा 2274 किलो वजनाचा उपग्रह, एकदा कार्यान्वित झाल्यानंतर, पृथ्वी विज्ञान, हवामान विभाग (IMD), नॅशनल इन्स्टिट्यूट ऑफ ओशन टेक्नॉलॉजी (NIOT), हवामान अंदाज केंद्र आणि भारतीय राष्ट्रीय केंद्र अंतर्गत विविध विभागांना सेवा देईल. ५१.७ मीटर लांबीच्या रॉकेटमध्ये इमेजर पेलोड, साउंडर पेलोड, डेटा रिले ट्रान्सपॉन्डर आणि सॅटेलाइट एडेड सर्च आणि रेस्क्यू ट्रान्सपॉन्डर असेल. ज्याचा उपयोग ढग, धुके, पाऊस, बर्फ आणि त्याची खोली, आग, धूर, जमीन आणि महासागर यांचा अभ्यास करण्यासाठी केला जाईल.

भारताच्या दळणवळण, प्रसारण, हवामानशास्त्र आणि शोध आणि बचाव गरजा पूर्ण करण्यासाठी ISRO द्वारे INSAT किंवा भारतीय राष्ट्रीय उपग्रह प्रणाली तयार केली गेली. ही जिओ स्थिर उपग्रहांची मालिका आहे. याची सुरुवात 1983 मध्ये झाली. इन्सॅट ही आशिया पॅसिफिक प्रदेशातील सर्वात मोठी स्थानिक संपर्क यंत्रणा आहे.INSAT-3DR हवामानाचा अचूक अंदाज बांधण्यात मदत करत आहे. हा उपग्रह 36,000 किलोमीटर उंचीवरून दर 26 मिनिटांनी पृथ्वीची छायाचित्रे घेत आहे. हे रेडिएशन, समुद्राच्या पृष्ठभागाचे तापमान, बर्फाचा पृष्ठभाग आणि धुके याबद्दल माहिती देते. हे जमिनीपासून 70 किमी उंचीपर्यंतचे तापमान मोजत आहे. यामुळे भारतीय हवामान खात्याचे परदेशी संस्थांवरील अवलंबित्व कमी झाले आहे.

ML/KA/SL

17 Feb. 2024