QS वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंगमध्ये देशातील ५४ विद्यापीठांचा समावेश

नवी दिल्ली,दि. १९ : भारतातील उच्च शिक्षण संस्थांनी क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग २०२६ मध्ये त्यांची सर्वोत्तम कामगिरी केली आहे. या वर्षी एकूण ५४ विद्यापीठे समाविष्ट आहेत, ज्यात १२ भारतीय तंत्रज्ञान संस्था (आयआयटी) समाविष्ट आहेत. आठ विद्यापीठांनी पदार्पण केले आहे. अमेरिका, युनायटेड किंग्डम आणि चीन नंतर भारत आता चौथ्या क्रमांकाचा सर्वाधिक प्रतिनिधित्व असलेला देश आहे. या वर्षी आयआयटी बॉम्बेला १२९ वा रँकिंग मिळाला आहे, तर गेल्या वर्षीच्या रँकिंगमध्ये ते ११८ व्या क्रमांकावर होते. याशिवाय, गेल्या वर्षी आयआयटी बॉम्बेला देशात पहिले स्थान मिळाले होते. या वर्षी आयआयटी दिल्ली पहिल्या क्रमांकावर आहे आणि आयआयटी बॉम्बे दुसऱ्या क्रमांकावर घसरली आहे.याशिवाय, आयआयटी दिल्लीने रँकिंगच्या बाबतीत चांगली कामगिरी केली आहे. गेल्या वर्षी आयआयटी दिल्लीला १५० वा क्रमांक मिळाला होता. तर २०२४ मध्ये आयआयटीडी १९७ व्या क्रमांकावर होता.

रँकिंग असलेल्या भारतीय संस्थांची संपूर्ण यादी या लिंकवर उपलब्ध आहे. https://wwhttps://www.pib.gov.in/PressNoteDetails.aspx?NoteId=154694&ModuleId=3

QS World University Ranking 2026 मधील महत्त्वाचे मुद्दे

• क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग २०२६ मध्ये भारताचे ५४ विद्यापीठे आहेत, ज्यामुळे तो चौथ्या क्रमांकाचा सर्वाधिक प्रतिनिधित्व करणारा देश बनला आहे.

• फक्त अमेरिका (१९२), युनायटेड किंग्डम (९०) आणि मेनलँड चीन (७२) या देशांमधील विद्यापीठे भारतापेक्षा जास्त आहेत.

• आठ भारतीय संस्थांनी पहिल्यांदाच रँकिंगमध्ये प्रवेश केला आहे. या वर्षी कोणत्याही देशातील नवीन प्रवेशिकांची ही सर्वाधिक संख्या आहे.

• रँकिंगमध्ये भारतीय विद्यापीठांची संख्या २०१५ मध्ये ११ वरून २०२६ मध्ये ५४ झाली आहे. ही एका दशकाहून अधिक काळात पाच पट वाढ आहे.

• भारतातील रँकिंगमध्ये असलेल्या विद्यापीठांपैकी ४८ टक्के विद्यापीठांनी मागील वर्षाच्या तुलनेत त्यांचे स्थान सुधारले आहे.

• जागतिक टॉप २५० मध्ये सहा भारतीय संस्थांचा समावेश आहे.

• आयआयटी दिल्ली भारतीय संघाचे नेतृत्व करते. २०२५ मध्ये ते १५० व्या स्थानावर होते, जे जागतिक स्तरावर १२३ व्या स्थानावर आहे.

• आयआयटी मद्रासने २०२५ मध्ये २२७ वरून २०२६ मध्ये १८० स्थानावर पोहोचून ४७ स्थानांनी झेप घेतली. 
• एकूण १२ भारतीय तंत्रज्ञान संस्था (आयआयटी) या यादीत आहेत, ज्यामुळे जागतिक शैक्षणिक क्षेत्रात त्यांची मजबूत उपस्थिती दिसून येते.

• नियोक्ता प्रतिष्ठेसाठी जागतिक स्तरावरील टॉप १०० मध्ये पाच भारतीय संस्थांचा समावेश आहे. हे भारतीय पदवीधरांवर मजबूत उद्योग विश्वास दर्शवते.

• प्रति फॅकल्टी उद्धरणांसाठी जगातील टॉप १०० मध्ये आठ भारतीय विद्यापीठे आहेत. त्यांचा सरासरी स्कोअर ४३.७ जर्मनी, युनायटेड किंग्डम आणि युनायटेड स्टेट्सपेक्षा जास्त आहे.

• भारतात आता केंद्रीय विद्यापीठे, डीम्ड-टू-बी विद्यापीठे आणि तांत्रिक संस्थांसह सार्वजनिक आणि खाजगी संस्थांचे विविध मिश्रण आहे.

SL/ML/SL