1 ऑक्टोबर पासून राष्ट्रीय पेन्शन प्रणालीमध्ये मोठा बदल

1 ऑक्टोबर 2025 पासून राष्ट्रीय पेन्शन प्रणाली (NPS) मध्ये एक महत्त्वपूर्ण सुधारणा लागू होणार आहे. पेन्शन निधी नियामक आणि विकास प्राधिकरण (PFRDA) ने मल्टिपल स्कीम फ्रेमवर्क (MSF) नावाचा नवीन नियम जाहीर केला आहे, जो खासगी क्षेत्रातील कर्मचारी, गिग कामगार आणि स्वयंरोजगार करणाऱ्यांसाठी अधिक लवचिकता आणि वैयक्तिक निवृत्ती नियोजनाची संधी देतो.
काय बदलणार आहे?
एकाच PAN वर अनेक योजना: आता NPS सदस्य एकाच पॅन नंबरवरून विविध योजना हाताळू शकतील. पूर्वी एका योजनेपुरतीच मर्यादा होती.
वैयक्तिक गरजेनुसार गुंतवणूक: सदस्यांना त्यांच्या जोखीम सहनशीलतेनुसार मध्यम किंवा उच्च-जोखीम योजना निवडता येतील. उच्च-जोखीम योजनेत 100% पर्यंत इक्विटी गुंतवणुकीची परवानगी असेल.
विशिष्ट गटांसाठी योजना: पेन्शन फंड आता कॉर्पोरेट कर्मचारी, गिग कामगार, आणि व्यावसायिकांसाठी खास योजना तयार करू शकतील.
एकत्रित विवरण: प्रत्येक योजनेबद्दल आणि एकूण गुंतवणुकीबद्दल सविस्तर माहिती मिळेल, ज्यामुळे गुंतवणूकदारांना त्यांच्या निधीचा मागोवा घेणे अधिक सोपे होईल.
खर्च आणि प्रोत्साहन
कमी शुल्क: वार्षिक शुल्क 0.30% पर्यंत मर्यादित असेल.
नवीन सदस्यांसाठी बोनस: पेन्शन फंडांना नवीन सदस्य जोडल्यास 0.10% अतिरिक्त प्रोत्साहन दिले जाईल.
महत्त्वाचे मुद्दे
विद्यमान NPS योजना “कॉमन स्कीम” म्हणून सुरू राहतील.
नवीन MSF योजनांमध्ये बदल करण्यासाठी किमान 15 वर्षांचा कालावधी किंवा निवृत्तीची वेळ आवश्यक असेल.
ही सुधारणा भारताच्या निवृत्ती व्यवस्थापन प्रणालीला अधिक आधुनिक, लवचिक आणि जागतिक मानकांशी सुसंगत बनवते. गुंतवणूकदारांसाठी ही एक सुवर्णसंधी आहे—निवृत्तीचे स्वप्न आता अधिक वैयक्तिक आणि प्रभावी पद्धतीने साकार करता येईल.