हार्मोनल संतुलनासाठी योग – स्त्रियांसाठी सोपी पण प्रभावी आसने

मुंबई, दि. 4 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) :

स्त्रियांच्या शरीरात हार्मोन्सचे संतुलन टिकवणे अत्यंत महत्त्वाचे असते, कारण ते पीरियड्स, गरोदरपण, रजोनिवृत्ती आणि एकूण आरोग्यावर थेट परिणाम करते. अनियमित जीवनशैली, तणाव आणि अयोग्य आहारामुळे हार्मोनल असंतुलन होऊ शकते. अशा वेळी योग हा एक नैसर्गिक, सुरक्षित आणि प्रभावी उपाय ठरतो. काही सोपी योगासने नियमित केल्यास हार्मोनल संतुलन साधता येते.

१. बध्दकोणासन (Butterfly Pose):

ही मुद्रा पेल्विक क्षेत्रात रक्तप्रवाह वाढवते आणि मासिक पाळी नियमित करण्यास मदत करते.
कसे करावे:
पाय पोटाजवळ आणून दोन्ही पायांची तळवे एकत्र करा, गुडघे शक्य तितके खाली दाबा.

२. सेतूबंधासन (Bridge Pose):

थायरॉइड, पीसीओडी आणि प्रजनन अवयवांच्या आरोग्यासाठी उपयुक्त.
कसे करावे:
पाठीवर झोपा, पाय गुडघ्यात वाकवून ठेवा आणि नितंब वर उचला.

३. बालासन (Child’s Pose):

तणाव कमी करून शरीराला विश्रांती देते, जे हार्मोनल समतोलासाठी आवश्यक आहे.
कसे करावे:
मांड्यांवर बसून, पुढे झुकून कपाळ जमिनीला लावा आणि हात पुढे सरसावा.

४. भुजंगासन (Cobra Pose):

पचनशक्ती सुधारते आणि ओव्हरियन कार्य सुधारते.
कसे करावे:
उताणं झोपून, दोन्ही हातांनी वरचा भाग वर उचला आणि छाती पुढे खेचा.

५. अनुलोम-विलोम प्राणायाम:

नाडीशुद्धी करून मेंदू शांत करते आणि अंतर्गत हार्मोनल प्रणाली संतुलित करते.
कसे करावे:
एक नाकपुडी बंद करून दुसऱ्या नाकपुडीतून श्वास घेणे आणि उलट दिशेने सोडणे.

योग करताना लक्षात ठेवावयाच्या गोष्टी:

• सकाळी किंवा संध्याकाळी योगासाठी वेळ द्या.
• साप्ताहिक ४-५ वेळा नियमित योग केल्यास परिणाम दिसू लागतात.
• तणाव टाळा आणि योग्य आहार पाळा – कारण मानसिक आरोग्यही हार्मोनल संतुलनावर प्रभाव टाकते.

निष्कर्ष:

हार्मोनल असंतुलनावर उपचार म्हणून औषधांव्यतिरिक्त योग एक दीर्घकालीन उपाय ठरू शकतो. शरीर आणि मन यांचं एकत्रित आरोग्य राखण्यासाठी या आसनांचा सराव नक्की करा – तो तुम्हाला नैसर्गिकरीत्या समतोल आणि आनंदी ठेवेल.

ML/ML/PGB
4 April 2025