महिलांसाठी हार्मोनल संतुलन राखण्याच्या नैसर्गिक पद्धती
मुंबई, दि. ९ मार्च (एमएमसी न्यूज नेटवर्क):
महिलांच्या शरीरात वेगवेगळ्या टप्प्यांवर हार्मोन्समध्ये बदल होत असतात. पाळीचा कालावधी, गर्भधारणा, प्रसूती, मेनोपॉज यांसारख्या टप्प्यांमध्ये हार्मोनल संतुलन महत्त्वाची भूमिका बजावते. हार्मोनल असंतुलनामुळे थकवा, अनियमित मासिक पाळी, वजन वाढणे, त्वचेच्या समस्या, तणाव आणि झोपेच्या समस्या जाणवू शकतात. मात्र, नैसर्गिक उपायांचा अवलंब करून हार्मोन्सचे संतुलन राखता येते.
हार्मोनल असंतुलन होण्याची कारणे:
➡ अयोग्य आहार आणि जीवनशैली
➡ झोपेची कमतरता आणि वाढता तणाव
➡ जास्त साखर आणि प्रक्रिया केलेल्या अन्नाचे सेवन
➡ थायरॉईड विकार किंवा PCOS सारखे आजार
हार्मोनल संतुलन राखण्यासाठी नैसर्गिक उपाय:
१. संतुलित आहार घ्या
🥑 चांगल्या फॅट्सचा समावेश: बदाम, अक्रोड, ऑलिव्ह ऑइल, नारळ तेल
🍊 अँटीऑक्सिडंटयुक्त आहार: बेरी, पालक, बीट, गाजर
🍚 फायबरयुक्त पदार्थ: ओट्स, भात, संपूर्ण धान्य
२. तणाव नियंत्रणात ठेवा
🧘♀️ ध्यान, प्राणायाम आणि योगा रोज करा
📖 आवडते छंद जोपासा आणि आनंदी राहा
३. झोपेच्या सवयी सुधार करा
💤 दररोज ७-८ तासांची शांत झोप घ्या
📵 झोपण्यापूर्वी मोबाइल आणि स्क्रीन टाइम टाळा
४. व्यायामाचा नियमित सराव ठेवा
🏃♀️ दररोज ३० मिनिटे हलका व्यायाम किंवा चालणे फायदेशीर
💪 स्ट्रेंथ ट्रेनिंग आणि योग हार्मोनल संतुलन राखण्यास मदत करतात
५. साखर आणि कॅफिनचे प्रमाण कमी करा
🚫 जास्त साखर आणि सोडा पेय टाळा
☕ अति प्रमाणात चहा आणि कॉफी पिणे कमी करा
६. नैसर्गिक औषधी आणि घरगुती उपाय वापरा
🌿 आयुर्वेदिक वनस्पती – अश्वगंधा, शतावरी आणि मेथी हार्मोन्स संतुलित करतात
🍯 गुलकंद आणि हळदयुक्त दूध शरीराला शांतता देते
निष्कर्ष:
हार्मोनल संतुलन राखण्यासाठी नैसर्गिक उपाय प्रभावी ठरू शकतात. योग्य आहार, व्यायाम, पुरेशी झोप आणि तणावमुक्त जीवनशैली हे महत्त्वाचे घटक आहेत. यामुळे महिलांचे आरोग्य सुधारते आणि दीर्घकाळ निरोगी राहण्यास मदत होते.
ML/ML/PGB 9 March 2025
