रोप-वे थांबवा, जटायू वाचवा
मुंबई, दि. 25 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क): “चला ब्रह्मगिरीला जाऊया..संत बनके, हटाव रोपवे हनुमान बनके, खासदार वसा, आमदार वसा, बाळा!” रोपवे चे हात. एकीकडे गिधाड नामशेष होण्याचा धोका असून त्याचे संवर्धन करणे ही काळाची गरज आहे, तर दुसरीकडे विकासाच्या नावाखाली पर्यावरणाची हानी होत असल्याचा दावा पर्यावरणप्रेमी करत आहेत. गेल्या काही दिवसांपासून अंजनेरी-ब्रह्मगिरी रोपवेचे काम सुरू आहे. अलीकडेच या प्रकल्पाची निविदा प्रक्रियाही सुरू झाली आहे. त्यामुळे रोप वेच्या कामाला वेग आला आहे. मात्र, नाशिकमधील पर्यावरणवादी संघटनांनी रोपवेला कडाडून विरोध केला असून, ‘रोपवे बंद करा, जटायू वाचवा’ अशा घोषणा देत आंदोलने केली आहेत. Hatav Ropeway Hanuman Banke
याला प्रतिसाद म्हणून, सर्व निसर्गप्रेमी जमले आणि ब्रम्हगिरीला गेले, जिथे त्यांनी ब्रम्हगिरीकडे जाणाऱ्या पायऱ्यांवर जटायू पूजा केली. ब्रम्हगिरी आणि अंजनेरी या दोहोंना रोपवेमुळे निर्माण होणाऱ्या धोक्यांबद्दल त्यांनी चिंता व्यक्त केली. एका बाजूला नाशिकसह त्र्यंबकेश्वर शहराचा उल्लेख कुंभनगरी म्हणून केला जातो. नाशिकमधील पंचवटी या महत्त्वाच्या ठिकाणाचा उल्लेख रामायणात असल्याचे मानले जाते. श्रीराम वनवासात असताना याच पंचवटीतून सीतेचे रावणाने अपहरण केले होते, तेव्हा जटायूने ज्या पक्ष्याला वाचवण्याचा प्रयत्न केला तो गिधाड होता.
अंजनेरी-ब्रह्मगिरी पर्वतरांग ही गिधाडांचा अधिवास म्हणून ओळखली जाते. या भागात गिधाडांची प्रजनन होत असे, परंतु सध्या त्यांची लोकसंख्या लक्षणीयरीत्या कमी झाली आहे, ज्यामुळे परिस्थिती हाताळण्यासाठी रोपवे बांधणे आवश्यक आहे. परिणामी, गिधाडांच्या प्रजाती आणखी धोक्यात येण्याची आणि परिसंस्थेवर नकारात्मक परिणाम होण्याची चिंता आहे. तथापि, विकासाचा पाठपुरावा करताना, जंगलतोड आणि नैसर्गिक संसाधनांचा नाश करणारे प्रकल्प राबवले जात आहेत. ब्रह्मगिरी पर्वत हे पर्यावरणवाद्यांनी आयोजित केलेल्या जटायू पूजन समारंभाचे ठिकाण होते जे अंजनेरी डोंगराच्या जैवविविधतेवर विद्यमान रोपवेच्या परिणामाबद्दल चिंतित आहेत.
हा प्रदेश असंख्य दुर्मिळ प्राण्यांचे घर आहे, जसे की गिधाडे, बिबट्या, वाघ, मोर आणि कावळे, तसेच एक अनोखी वनस्पती जी फक्त अंजनेरी पर्वतावर आढळते. शिवाय, अंजनेरी पर्वत हे अनेक दुर्मिळ औषधी वनस्पतींचे आश्रयस्थान आहे. मात्र, रोपवेच्या अस्तित्वामुळे या प्रजातींच्या नैसर्गिक अधिवासाला धोका निर्माण झाला आहे. पर्यावरणवाद्यांनी रोपवेला त्यांचा विरोध आणि प्रदेशातील जैवविविधतेचे रक्षण करण्याच्या त्यांच्या वचनबद्धतेवर जोर दिला.
ML/KA/PGB
25 Jun 2023
