भाजी विक्रेत्याला 29 लाख रुपयांची GST नोटीस
बंगळुरू, दि. २१ : कर्नाटकमधील हावेरी जिल्ह्यातील शंकरगौडा नावाच्या एका छोट्या भाजी विक्रेत्याला अलीकडेच ₹२९ लाख रुपयांची GST नोटीस मिळाली, ज्यामुळे सामाजिक आणि व्यापारी वर्तुळात मोठी चर्चा सुरु झाली आहे. चार वर्षांत शंकरगौडांनी ₹१.६३ कोटींचे डिजिटल UPI व्यवहार केले होते, ज्यावरून GST विभागाने हा व्यवसाय मोठ्या प्रमाणावर उत्पन्न निर्माण करतो असे गृहीत धरले. भाजी विक्रेता म्हणून काम करणाऱ्या शंकरगौडांनी ग्राहकांकडून QR कोडद्वारे पेमेंट स्वीकारले होते, जे सहजपणे ट्रेस केले जाऊ शकते. त्यांच्या म्हणण्यानुसार ते ताजी भाजी विकतात, जी GST मुक्त आहे, आणि ते नियमितपणे आयकरही भरतात. मात्र कर विभागाने UPI व्यवहाराच्या एकूण रकमेवरून GST भरावा लागेल, अशी भूमिका घेतली.
या प्रकारामुळे इतर लघु व्यापाऱ्यांमध्ये भीतीचं वातावरण निर्माण झालं आहे. अनेकांनी डिजिटल व्यवहार टाळत रोखीचा पर्याय स्वीकारला आहे—QR कोड हटवून “फक्त रोख स्वीकारले जातील” अशा पाट्या टाकल्या आहेत. ही घटना डिजिटल व्यवहाराच्या पारदर्शकतेमुळे उत्पन्नाच्या नोंदी स्पष्टपणे दिसतात याचे उदाहरण ठरते, पण त्यासोबतच लघु विक्रेत्यांना याचा त्रास होऊ शकतो. कर्नाटकचे मुख्यमंत्री सिद्धरामय्या यांनी याबाबतीत हस्तक्षेप करत हे प्रकरण केंद्र सरकार व GST परिषदेसमोर मांडण्याचे आश्वासन दिले असून लहान व्यापाऱ्यांना न्याय मिळावा यासाठी प्रयत्न केले जातील. या घटनेमुळे GST कायद्यामध्ये लघु व्यापार्यांसाठी वेगळ्या तरतुदी असाव्यात का? यावर नव्याने विचार करण्याची गरज निर्माण झाली आहे.
SL/ML/SL
