फ्लेमिंगो अर्थात रोहित पक्ष्यांचे दर्शन एकबुर्जी जलाशयावर ….
वाशिम, दि. 4 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क):गुजरातच्या कच्छच्या रणामधून दक्षिण किनारपट्टीकडे स्थलांतरीत होत असताना फ्लेमिंगो पक्ष्यांचा वाशीम जिल्ह्यातील एकबुर्जी जलाशय हा विदर्भातील महत्त्वाचा थांबा आहे. मात्र यावर्षी मार्च एप्रिल या महिन्यात दक्षिणेकडे मार्गक्रमण करतांना फ्लेमिंगो पक्षी वातावरणातील व जलाशयातील पाणी पातळीच्या बदलामुळे एकबुर्जी जलाशयावर थांबले नाहीत. मात्र दक्षिणेकडून पश्चिम किनारपट्टीकडे परतत असताना हे पक्षी एकबुर्जी जलाशयावर आढळल्याने पक्षीमित्र व अभ्यासकांकडून आश्चर्य व्यक्त केल्या जात आहे.दुर्मीळ असे सुंदर व विलोभनीय रोहित पक्षी पाहण्यासाठी पक्षी मित्र एकबुर्जी जलाशयावर गर्दी करीत आहेत. दरवर्षी शेकडोच्या संख्येने फ्लेमिंगो पक्षी दक्षिणेकडे स्थलांतरित होत असतात आणि काही काळ वाशीमच्या एकबुर्जी जलाशयावर विसावा घेत असतात मात्र यावर्षी परतीच्या प्रवासात हे पक्षी दिसले आहेत त्यामुळे हा दुर्मिळ योग टिपण्यासाठी पक्षीमित्र व पर्यटक गर्दी करीत आहेत. वाशीम पासून १० किमी अंतरावर असलेल्या एकबुर्जी धरण प्रकल्पात वर्षभर पाणी राहत असल्याने येथे ग्रेटर प्लेमिंगो सह १७० प्रकारच्या स्थानिक आणि विदेशी पक्ष्यांचे आगमण झाले आहे. त्यामध्ये अपट्टकादंब, काळा करकोचा, तरंग बदक, मळकट बदक, खापट्याा बदक, तलवार बदक, चक्ररांग, लालसरी बदक, लालसरी, शेंडी बदक, दलदली भोवत्या, सर्पगरूड, पाणलावा, सामान्य टिलवा, सामान्य हिरवा टिलवा, चक्रवाक, सामान्य तुतारी, दलदली तुतारी, हिरवी तुतारी, ठिपकेदार तुतारी, छोटा टिलवा, शेकट्याा, मोठा करनानक, छोटा अर्ली, पलासचा कुरव, कल्लेदार सुरथ, कुरव चोचीचा सुरथ, मासेमार घुबड, ढिवर आदी पक्ष्यांचा समावेश आहे. विदर्भात केवळ वाशीम मध्येच हे पक्षी येण्याचे महत्त्वाचे कारण म्हणजे या तलावात पक्ष्याला लागणारे ‘अल्गी’ हे खाद्य मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध असल्यामुळे दरवर्षी या प्रकल्पावर हे विदेशी पाहुणे येतात. माळरान, पाणपक्षी आणि जंगलपक्षी या तीनही प्रकारच्या अधिवासातील पक्ष्यांचा राबता एकबुर्जी जलाशय परिसरात असल्याचे पक्षिमित्र सांगतात. विदर्भातील वाशीम जिल्हा हा सर्वात लहान असून येथे मोठे प्रकल्प नाहीत मात्र एकबुर्जी जलाशयात दरवर्षी विदेशी पक्षी येत असल्याने आमच्या साठी पक्षी निरीक्षणाची ही एक नामी संधी असल्याचे पक्षीमित्र व पर्यटक सांगतात. जलाशयात अलीकडे झालेल्या खोलीकरणामुळे उथळ पाणी पातळी घट झाल्याने जुनमध्ये हे पक्षी दिसल्याचे अकोला येथील पक्षी अभ्यासक अमोल सावंत सांगतात.
ML/KA/PGB 4 Jun 2023