समृद्धी महामार्गाच्या अंतिम टप्प्याचे मुख्यमंत्र्यांच्या हस्ते उद्घाटन

इगतपूरी, दि. ५ : मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते आज नाशिकमधील इगतपुरी ते ठाण्यातील आमणे पर्यंतच्या 76 किमी लांबीच्या समृद्धी महामार्गाच्या अंतिम टप्प्याचे उद्घाटन आज झाले आहे. यामुळे नागपूर ते मुंबई मधील अंतर कमी झाले असून वेळेची मोठ्या प्रमाणात बचत होणार आहे. राज्याच्या पायाभूत सुविधांच्या विकासात महत्त्वाचा असलेला ‘हिंदूहृदयसम्राट बाळासाहेब ठाकरे महाराष्ट्र समृद्धी महामार्गा’चा अंतिम टप्पा (इगतपुरी ते आमणे -76 किमी) सज्ज झाला आहे. मुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या हस्ते समृद्धी महामार्गावरील इगतपुरी–आमणे (76 किमी) अंतिम टप्प्याचे भव्य लोकार्पण पार पडले. या लोकर्पणानंतर संपूर्ण 701 किमी लांबीचा समृद्धीहामार्ग वाहतुकीसाठी खुला झाला असून नागपूर–मुंबई प्रवास फक्त 8 तासांत पूर्ण करता येणार आहे.

मुख्यमंत्री फडणवीस यावेळी म्हणाले, “समृद्धी महामार्ग हा केवळ एक रस्ता नाही, तर तो महाराष्ट्राच्या गतीचा, औद्योगिक विकासाचा आणि भविष्यातील समृद्धीचा मार्ग आहे. हा महामार्ग आपण स्वप्नात पाहिलेल्या समृद्ध महाराष्ट्राचा पाया बनेल.”मुख्यमंत्र्यांनी असेही स्पष्ट केले की या प्रकल्पाच्या बांधकामात पर्यावरण आणि वन्यजीवांवर विशेष लक्ष देण्यात आले आहे. वन्य प्राण्यांच्या मुक्त संचारासाठी विशेष व्हायाडक्ट बांधण्यात आले आहेत, ज्यामुळे विकास आणि संवर्धन दोन्ही संतुलित झाले आहेत. ५५,००० कोटी रुपये खर्चून बांधलेल्या या महामार्गाद्वारे बंदर-नेतृत्व विकासाची संकल्पना देखील बळकट केली जाईल.

उपमुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांनी या महामार्गाचे वर्णन “राज्याचा गेम चेंजर प्रकल्प” असे केले. ते म्हणाले, “हा मार्ग केवळ पर्यावरणपूरक नाही तर शेती, पर्यटन आणि ऊर्जा क्षेत्रातही क्रांतिकारी बदल घडवून आणेल. येथे सौर ऊर्जा प्रकल्प देखील विकसित केले जातील.”

उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांनी आपल्या भाषणात सांगितले की, जेव्हा या महामार्गाची संकल्पना समोर आली तेव्हा काही विरोधाचे आवाजही उठले होते, परंतु तत्कालीन सरकारने जमीन देणाऱ्यांना योग्य आणि सन्माननीय मोबदला दिला. यामुळे या प्रकल्पाला व्यापक जनसमर्थन मिळाले आणि हा रस्ता विक्रमी वेळेत पूर्ण झाला.

राज्य रस्ते विकास महामंडळाच्या (एमएसआरडीसी) मते, समृद्धी महामार्गाचा पहिला टप्पा डिसेंबर २०२२ मध्ये नागपूर ते शिर्डी (५२० किमी) दरम्यान सुरू झाला. त्यानंतर, शिर्डी-भारवीर (८० किमी) आणि भरवीर-इगतपुरी (२५ किमी) हे टप्पे अनुक्रमे उघडण्यात आले. आता नाशिक आणि ठाणे जिल्ह्यांच्या कठीण डोंगराळ भागातून जाणारा शेवटचा टप्पा वाहतुकीसाठी खुला करण्यात आला आहे.

या विभागात एकूण ५ दुहेरी बोगदे बांधण्यात आले आहेत, ज्याची एकूण लांबी १०.७३ किमी आहे. इगतपुरीचा ८ किमी लांबीचा बोगदा महाराष्ट्रातील सर्वात लांब आणि रुंद मानला जातो. त्याची रुंदी १७.६१ मीटर आणि उंची ९.१२ मीटर आहे. विशेष म्हणजे भारतात पहिल्यांदाच ‘जनरेशन व्हेईकल एक्झिट सिस्टीम’ म्हणजेच आपत्कालीन निर्वासन तंत्रज्ञानाचा वापर करण्यात आला आहे. या तंत्रज्ञानामुळे इगतपुरी ते कसारा हे अंतर फक्त आठ मिनिटांत पार करता येते, ज्यामुळे कसारा घाटापर्यंतचा पर्यायी मार्ग देखील उपलब्ध झाला आहे.

याशिवाय, ७६ किमी लांबीच्या या मार्गात एकूण १७ मोठे व्हायाडक्ट (व्हॅली पूल) आहेत, ज्यांची एकत्रित लांबी १०.५६ किमी आहे. या पुलांपैकी सर्वात लांब व्हायाडक्ट २.२८ किमी लांबीचा आहे आणि काही पुलांचे खांब ८४ मीटर उंचीचे आहेत. कठीण खडकांमध्ये ३० ते ४० मीटर खोल खोदून या संरचना तयार करण्यात आल्या आहेत.

समृद्धी महामार्गाचे महत्त्व

समृद्धी महामार्गाचा हा शेवटचा टप्पा केवळ प्रवास सोपा आणि जलद करत नाही तर नागपूर, अकोला, अमरावती, औरंगाबाद, नाशिक आणि मुंबई यासारख्या प्रमुख शहरांनाही चांगल्या प्रकारे जोडतो. हा प्रकल्प महाराष्ट्राच्या औद्योगिक, आर्थिक आणि पर्यटन विकासाचा कणा मानला जातो. विकासाच्या गतीला नवीन पंख देणारा हा महामार्ग राज्याच्या एकूण प्रगतीच्या दिशेने निश्चितच एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.