भारतीय हरितक्रांतीचे जनक एमएस स्वामीनाथन कालवश

चेन्नई, दि. २८ (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : भारताच्या हरितक्रांतीचे जनक एमएस स्वामीनाथन यांचे आज सकाळी चेन्नई येथे निधन झाले. स्वामीनाथन दीर्घकाळ आजारी होते. त्यांच्या पश्चात पत्नी मीना आणि तीन मुली सौम्या, मधुरा आणि नित्या असा परिवार आहे.स्वामीनाथन यांच्या निधनावर पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी शोक व्यक्त केला आहे. ते म्हणाले की, आपल्या देशाच्या इतिहासातील अत्यंत निर्णायक काळात कृषी क्षेत्रातील त्यांच्या महत्त्वपूर्ण कार्यामुळे लाखो लोकांचे जीवन बदलले आणि आपल्या देशासाठी अन्न सुरक्षा सुनिश्चित केली.

7 ऑगस्ट 1925 रोजी कुंभकोणम, तामिळनाडू येथे जन्मलेल्या स्वामीनाथन यांचे पूर्ण नाव मनकोम्बू सांबाशिवन स्वामीनाथन होते. ते वनस्पती अनुवांशिक शास्त्रज्ञ होते. पंजाबमधील देशी वाणांसह मेक्सिकन बियांचे संकरीकरण करून त्यांनी 1966 मध्ये उच्च दर्जाचे गव्हाचे बियाणे विकसित केले.प्राणीशास्त्र आणि कृषी या दोन्ही विषयांत विज्ञान शाखेत पदवीधर, स्वामीनाथन यांनी तांदळाच्या उच्च-उत्पादक जाती विकसित करण्यात महत्त्वाची भूमिका बजावली, ज्यामुळे भारतातील कमी उत्पन्न असलेल्या शेतकऱ्यांनी अधिक पिकांचे उत्पादन केले.याशिवाय, 1960च्या दुष्काळात, स्वामिनाथन यांनी अमेरिकन शास्त्रज्ञ नॉर्मन बोरलॉग आणि इतर अनेक शास्त्रज्ञांसोबत गव्हाचे उच्च उत्पन्न देणारे (HYV) बियाणे विकसित केले.

स्वामिनाथन यांना 1971 मध्ये रॅमन मॅगसेसे पुरस्कार आणि 1986 मध्ये अल्बर्ट आइनस्टाईन जागतिक विज्ञान पुरस्काराने सन्मानित करण्यात आले. याशिवाय त्यांना 1967 मध्ये पद्मश्री, 1972 मध्ये पद्मभूषण आणि 1989 मध्ये पद्मविभूषणने सन्मानित करण्यात आले होते. स्वामीनाथन यांनी 1972 ते 1979 पर्यंत भारतीय कृषी संशोधन परिषदेत आणि 1982 ते 1988 पर्यंत आंतरराष्ट्रीय भात संशोधन संस्थेत महासंचालक म्हणून काम केले.

SL/KA/SL

28 Sept. 2023