लवकरच सुरू होणार जनगणना
नवी दिल्ली, दि. ३ : देशाची पुढील जनगणना 2027 मध्ये दोन टप्प्यांत घेतली जाईल, अशी माहिती सरकारकडून लोकसभेत देण्यात आली आहे. पहिल्या टप्प्यातील काम एप्रिल ते सप्टेंबर 2026 दरम्यान आणि दुसरा टप्पा फेब्रुवारी 2027 मध्ये पार पडेल.
काँग्रेसचे खासदार राहुल गांधी यांनी विचारलेल्या प्रश्नाला उत्तर देताना केंद्रीय गृह राज्यमंत्री नित्यानंद राय यांनी ही माहिती दिली. त्यांनी सांगितले की, जनगणनेचे दोन टप्पे असतील: पहिला टप्पा- हाऊस लिस्टिंग (House Listing) आणि गृहगणना (Housing Census), त्यानंतर दुसरा टप्पा- लोकसंख्या गणना.
पहिले टप्पा (गृहगणना): एप्रिल ते सप्टेंबर 2026 दरम्यान हा टप्पा राज्यांच्या सोयीनुसार 30 दिवसांच्या कालावधीत पूर्ण केला जाईल.
दुसरा टप्पा (लोकसंख्या गणना): लोकसंख्या गणना 1 मार्च 2027 रोजी मध्यरात्री 00:00 वाजल्यापासून सुरू होईल.
अपवाद: जम्मू आणि काश्मीरचा केंद्रशासित प्रदेश, लडाख (Ladakh) आणि हिमाचल प्रदेश तसेच उत्तराखंडमधील बर्फाच्छादित बिगर-समकालिक (Non-Synchronous) क्षेत्रांमध्ये लोकसंख्या गणना सप्टेंबर 2026 मध्येच सुरू होईल आणि यासाठी 1 ऑक्टोबर 2026 ची वेळ निश्चित केली जाईल.
जनगणनेसाठी वापरण्यात येणारी प्रश्नावली (Questionnaire) प्रत्येक वेळी विविध मंत्रालये, विभाग, संस्था आणि डेटा वापरकर्त्यांकडून आलेल्या सूचना आणि माहितीच्या आधारे अंतिम केली जाते.
जातनिहाय गणना: मंत्री नित्यानंद राय यांनी एका वेगळ्या प्रश्नाला उत्तर देताना सांगितले की, या वर्षी 30 एप्रिल रोजी राजकीय व्यवहार विषयक कॅबिनेट (Cabinet) समितीने घेतलेल्या निर्णयानुसार आगामी जनगणनेत जातनिहाय गणना देखील केली जाईल.
डिजिटल जनगणना: जनगणना 2027 डिजिटल पद्धतीने घेतली जाईल. यामध्ये मोबाईल ॲप्सच्या माध्यमातून डेटा गोळा केला जाईल, तसेच नागरिकांना स्वतः ऑनलाइन माहिती भरण्याची सुविधाही उपलब्ध असेल.
SL/ML/SL
