‘राष्ट्रीय क्रीडा धोरण 2025’ ला मंत्रिमंडळाची मंजुरी

भारत सरकारने नवीन ‘राष्ट्रीय क्रीडा धोरण २०२५’ ला मान्यता दिली आहे. ज्याद्वारे जागतिक क्रीडा बाजारपेठेत देश मजबूत होईल. यामुळे भारताच्या क्रीडा पायाभूत सुविधा मजबूत होतील आणि देश २०३६ च्या ऑलिंपिकचे आयोजन करण्याचा दावा करू शकेल. पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या अध्यक्षतेखालील मंत्रिमंडळाने मंगळवारी या धोरणाला मंजुरी दिली. हे धोरण २००१ च्या मागील राष्ट्रीय क्रीडा धोरणाची जागा घेईल. केंद्रीय मंत्रालय, नीती आयोग, राज्य सरकारे, राष्ट्रीय क्रीडा महासंघ (NSF), खेळाडू, क्षेत्र तज्ञ आणि सार्वजनिक भागधारकांच्या सहकार्याने हे धोरण मंजूर करण्यात आले.
मंत्रिमंडळाच्या मंजुरीनंतर, क्रीडा मंत्री मनसुखलाल मांडवीय यांनी सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर लिहिले की, ‘नवीन धोरण भारतातील क्रीडा संस्कृतीला तळागाळात प्रोत्साहन देईल. त्याचे लक्ष खेळाडू विकास आणि पायाभूत सुविधा वाढविण्यावर असेल.’
महत्त्वाचे मुद्दे
- गावोगावी क्रीडा कार्यक्रम घेऊन जाणे आणि त्यांना बळकट करणे. जेणेकरून मुलांची प्रतिभा सुरुवातीच्या टप्प्यातच ओळखता येईल आणि त्यांना एका मोठ्या व्यासपीठावर तयार करता येईल.
- गावे आणि शहरे दोन्ही ठिकाणी क्रीडा पायाभूत सुविधा वाढविण्यासाठी स्पर्धा आणि लहान लीगना प्रोत्साहन देणे.
- प्रशिक्षण, प्रशिक्षण आणि खेळाडूंच्या समर्थनासाठी जागतिक दर्जाची व्यवस्था निर्माण करणे.
- राष्ट्रीय क्रीडा महासंघांची क्षमता वाढवणे.
- क्रीडा विज्ञान, औषध आणि खेळाडू कार्यक्रमांसाठी तंत्रज्ञान विकसित करणे.
- क्रीडा प्रशिक्षक, तांत्रिक अधिकारी, पंच आणि सहाय्यक कर्मचारी विकसित करणे.
- सर्व शाळांमध्ये खेळ अनिवार्य केले जातील.
- शाळांमध्ये खेळांबद्दल जागरूकता निर्माण व्हावी, यासाठी शारीरिक शिक्षण शिक्षकांना विशेष प्रशिक्षण दिले जाईल.
- भारतात क्रीडा पर्यटनाला प्रोत्साहन देणे आणि प्रमुख आंतरराष्ट्रीय कार्यक्रमांचे आयोजन करणे.
- क्रीडा उत्पादन प्रणाली मजबूत करणे आणि क्रीडा क्षेत्रातील स्टार्टअप्सना प्रोत्साहन देणे.सार्वजनिक-खासगी भागीदारी (पीपीपी) अंतर्गत क्रीडा स्पर्धांमध्ये खासगी क्षेत्राचा सहभाग वाढवणे, जेणेकरून सरकारवर निधीसाठी जास्त दबाव येऊ नये.
- आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटक, महिला, आदिवासी समाज आणि अपंग लोकांचा खेळात सहभाग वाढवणे.
- पारंपारिक आणि स्थानिक खेळांना प्रोत्साहन देणे.
- शिक्षणात खेळाला करिअरचा पर्याय बनवणे, जेणेकरून तरुणांनाही खेळाला करिअर म्हणून पाहावे.