शेती बहरल्‍याने किलबिलाट वाढला
मुंबई, दि. 1 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क): भातपीक बहरल्‍याने शिवरात्‍यांचा किलबिलाट वाटला आहे. त्‍या मूळ शेताच्या बांधावर, जंगल सुगरणीचे खोपे दिसू लागले आहेत. निसर्गप्रेमींचे लक्ष वेधून इवलाशा आकाराचा सुगरा पक्षी सध्या घरटे बांधण्यात व्यग्र आहे. सुगराणी खोपा पर्यावरण प्रेमी, छायाचित्रकार व पशु-पक्षी निरीक्षक, अभ्यासकांसाठी निवड पर्वणी ठरतो. रायगडमध्ये तयार शेतकरी भात शेतीच्या खाजणात एक झाडावर पाच दहा खोपे लटकताना दिसू लागले आहेत. उत्तम कारगिरिचा नमुना नमुना खोपा नर सुग पक्ष्याकडून विशिष्ट गवत व भाताचा तयार केला आहे. As agriculture flourished, chirping increased
बाभळी व काटेरी झाड ही घरटी मोठ्या मिळतात. विशिष्ट आकार, त्याची रचना व कौशल्यपूर्ण विणकाम कारण सुगरणीचे घरटे अतिशय सुंदर सक्षम. मे ते सप्टेंबर हा सुगर पक्षाचा विचारण असतो. नराने बांधलेल्या खोप्यात मादी अंडी उबवते. एका मुलात एक नर कमी चार ते दहा घरटी तयार करतो. अपूर्ण बांधलेले घरट्यात मादी यावी, म्हणून सुरेल आवाज तुमचा मादीला काढतो. मादी आधी घराचे निरीक्षण करते. एखादे घरटे आवडते तरच ती नराला दादला म्हणून निवडतात.
एक मादी सुगरण दोन ते चार अंडी घालते. नराने अपूर्ण बांधलेले घरटे जोडून पूर्ण पिलांना वाढवतात. अत्यंताने बांधले खोले खाजणात, महामार्ग कुशलतेने सध्या येत आहेत. मुबलक खाद्य व वातावरण अनुकूल सुगरण पक्षांची संख्या वाढली आहे. पक्षाच्या तीन प्रजाती ज्‍या ठिकाणी शेती अधिक, त्‍या ठिकाणी सुगर पक्षी थव्याने मदत. घरट्याला खालच्या बाजूने प्रवेशद्वार असते. खालून निमुळते, लांब बोगदा असलेले घरावर गोलाकार असते. सुगरण पक्ष तीन प्रजाती आणि पट्टेरी सुगरण, काली छातीची सुगरण व बाया सुगरण. भारत व शेजारील देशांत हा पक्षी पाहतो. संघटित खोपे बांधण्यावर भर अब्या, विवर भाजप सुगरण पक्षी ओळखले जातात, ते त्यांचे विणकाम करून खोप्य परिस्थिती तयार करतात. पावसात पक्ष्यांचा विणीचा असतो. नारळाच्या किंवा गाठी बांधतात. पक्षी डॉ. सलीम अली यांनी रायगड किहीम येथे सुगरण पक्षांच्या विणीच्या समूहाचा अभ्यास केला होता.
ML/KA/PGB
1 Oct 2023
