दिल्लीतील हवेची गुणवत्ता धोक्याच्या पातळीत
नवी दिल्ली, दि. 31 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : राजधानी दिल्लीची हवा आता सातत्याने देशातील प्रदुषणाची राजधानी म्हणावी इतपत ढासळत आहे. वर्षभर दिल्लीतील हवेची पातळी खालावलेलीच असते. त्यातच आता प्रचंड थंडी आणि प्रदुषीत हवा यांचा संयोग होऊन दिल्लीवर प्रचंड धुरके पसरले आहे. आज सकाळी राजधानीतील हवा अत्यंत प्रदुषित झाली होती.
आज दुपारी दिल्लीच्या हवेची गुणवत्ता 369 एवढी खालावली होती. लोढी रोड वर हवेची गुणवत्ता सर्वांत ढासळल्याचे आढळून आहे. तर त्या पाठोपाठ दिल्ली युनिव्हर्सिटी, आयआयटी दिल्ली, गुरगाव आणि नोएडा येथे अनुक्रमे 365, 381, 374 आणि 388 एवढी हवेची गुणवत्ता नोंदवण्यात आली.
दरम्यान उत्तर भारतात प्रचंड थंडी व धुक्यामुळे दृष्यमानता ही ढासळली आहे. भटींडा, चंदीगढ आणि बिकानेरमध्ये एक मिटर वरील अंतरावर देखील दिसत नव्हते. तर फालोडी, लुधियाना, बरेली, वाराणसी आणि कुच बिहारमध्ये फक्त 25 मिटर अंतरावर दिसत होते. त्यामुळे रस्ते, रेल्वे तसेच विमान वाहतूकीवर परिणाम झाला असून काही रेल्वे आणि विमान सेवा रद्द करण्यात आल्या आहेत.
हवा गुणवत्ता निर्देशांक (Air Quality Index) कसा मोजला जातो ?
एक्यूआय मोजताना मुख्य वायू प्रदूषकांवर लक्ष केंद्रित केले जाते या मध्ये पार्टिक्युलेट मॅटर, ग्राउंड-लेव्हल ओझोन, सल्फर डायऑक्साइड (एसओ 2), नायट्रोजन डायऑक्साइड (एनओ 2) आणि कार्बन मोनोऑक्साइड (सीओ) या घटकांची हवेतील पातळी मोजली जाते.
हवा गुणवत्ता निर्देशांकाच्या श्रेणी
AQI सहा विभागांमध्ये विभागले गेले आहेत आणि प्रत्येक श्रेणी वेगवेगळ्या आरोग्यविषयक चिंतेच्या पातळीशी संबंधित आहे. श्रेण्या आणि त्यांचे अर्थ यांचे स्पष्टीकरण
०-50 उत्तम AQI.
या स्तरावर हवेची गुणवत्ता समाधानकारक असल्याचे मानले जाते आणि वायू प्रदूषणास कमी किंवा कोणताही धोका नसतो.
51 – 100 मध्यम AQI
याचा अर्थ स्वीकार्य वायु गुणवत्ता. तथापि, काही प्रदूषक मर्यादित संख्येच्या लोकांसाठी आरोग्यासाठी मर्यादीत चिंता निर्माण करू शकतात. उदाहरणार्थ, ओझोनबद्दल संवेदनशील असलेल्या व्यक्तींमध्ये श्वसनसंबंधित तक्रारी येऊ शकतात.
101 – 150 संवेदनशील गटांसाठी आरोग्यास हानिकारक AQI
या श्रेणीचा जनतेच्या सामान्य आरोग्यावर परिणाम होऊ शकणार नाही. तथापि, ओझोनच्या जोखमीमुळे मुले, वृद्ध प्रौढ आणि फुफ्फुसांचा आजार असलेल्या लोकांना जास्त धोका असतो. मोठी मुले, प्रौढ आणि फुफ्फुसाचा आणि हृदयरोगासह असणा-या व्यक्तींना पार्टिक्युलेट मॅटरच्या संपर्कात येण्याचा धोका जास्त असतो.
151 – 200 अस्वस्थ AQI
या श्रेणीमध्ये, प्रत्येक व्यक्तीस आरोग्यावर प्रतिकूल परिणाम होऊ शकतात. संवेदनशील गटाच्या सदस्यांना अधिक गंभीर परिणाम जाणवू शकतात.
201-3०० अतिशय अस्वस्थAQI
आरोग्य आणीबाणीच्या परिस्थितीचा इशारा. संपूर्ण लोकसंख्येवर याचा परिणाम होण्याची अधिक शक्यता असते. सक्रिय मुले आणि प्रौढ आणि दम्यासारख्या श्वसनाच्या आजाराने ग्रस्त लोक सर्व बाह्य श्रम टाळले पाहिजेत. इतर प्रत्येकाने, विशेषत: मुलांनी बाह्य श्रम मर्यादित केले पाहिजेत.
300 पेक्षा जास्त धोकादायक AQI
या स्तरावरील हवेची गुणवत्ता जीवघेणी असते आणि संपूर्ण लोकांसाठी आपत्कालीन परिस्थितीबद्दल चेतावणी जारी करण्यात येते.
SL/KA/SL
31 Dec. 2022
