देशातील पहिली ग्रीन हायड्रोजन फ्युएल सेल बस सुरू
नवी दिल्ली, दि. २५ (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : केंद्र सरकार सध्या पर्यायी हरित इंधन स्रोतांच्या अवलंबासाठी प्रयत्नशील आहे. यातीलच एक उपक्रम म्हणून केंद्रीय मंत्री हरदीप सिंह पुरी यांनी आज दिल्लीत भारतातील पहिल्या ग्रीन हायड्रोजन फ्युएल सेल बसला हिरवा झेंडा दाखवला. यात 2 बसेस असून, ज्या 3 लाख किलोमीटरहून अधिक अंतर कापू शकतील. पेट्रोलियम आणि नैसर्गिक वायू मंत्रालयाने एक निवेदन जारी केले की, ‘या चाचणीतून निर्माण होणारा डेटा एक मौल्यवान राष्ट्रीय संसाधन म्हणून काम करेल, ज्यामुळे भारताच्या ग्रीन हायड्रोजन आधारित शून्य उत्सर्जन मोबिलिटी मिशनमध्ये मदत होईल. हे पेट्रोलियम शुद्धीकरण, खत उत्पादन आणि पोलाद उत्पादनामध्ये जीवाश्म इंधनाची जागा घेऊ शकते. भारतात पहिल्यांदाच बस चालवण्यासाठी ग्रीन हायड्रोजन फ्युएल सेल 350 बारच्या दाबावर साठवण्यात आला आहे. इंडियन ऑइलने दिल्ली, हरियाणा आणि उत्तर प्रदेशमधील निवडक मार्गांवर 15 बसेसच्या चाचणीसाठी वैज्ञानिकदृष्ट्या डिझाइन केलेला कार्यक्रम सुरू केला आहे.
मंत्रालयाने म्हटले आहे की, ‘नूतनीकरणक्षम ऊर्जा स्त्रोतांचा वापर करून तयार केलेल्या ग्रीन हायड्रोजनमध्ये कमी कार्बन आणि स्वावलंबी आर्थिक मार्गात महत्त्वाची भूमिका बजावण्याची क्षमता आहे. हे औद्योगिक फीडस्टॉक म्हणून आणि देशांतर्गत स्तरावर विविध क्षेत्रांमध्ये ग्रीन हायड्रोजनचा वापर सक्षम करू शकते.इंडियन ऑइलने फरिदाबादमध्ये संशोधन आणि विकासासाठी आधुनिक वितरण सुविधा उभारली आहे, जी सौर पीव्ही पॅनेल वापरून इंधन पेशींमध्ये इलेक्ट्रोलिसिसद्वारे उत्पादित ग्रीन हायड्रोजन पुरवण्यास सक्षम आहे.
ग्रीन हायड्रोजन हा ऊर्जेचा सर्वात स्वच्छ स्त्रोत आहे. यामुळे प्रदूषण होत नाही. ग्रीन हायड्रोजन ऊर्जा बनवण्यासाठी हायड्रोजन आणि ऑक्सिजन पाण्यापासून वेगळे केले जातात. या प्रक्रियेत इलेक्ट्रोलायझरचा वापर केला जातो. इलेक्ट्रोलायझर अक्षय ऊर्जा (सौर, वारा) वापरतो. ग्रीन हायड्रोजनचा वापर वाहतूक, रसायन, लोह इत्यादींसह अनेक ठिकाणी करता येतो.
SL/KA/SL
25 Sept. 2023
