बियाणे लागवडीसाठी स्वयंचलित ड्रोनचा वापर
मुंबई, दि. 3 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क): वनविभाग पर्यावरण संवर्धनासाठी समर्पित आहे. प्रभात ट्रस्टने घणसोली विभागातील गवळीदेव डोंगरावर बियाणे लागवडीची परवानगी मिळावी यासाठी महिनाभर ठाणे वनविभागाकडे पाठपुरावा केला. त्यांनी अधिकाऱ्यांना ड्रोनची प्रक्रिया समजावून सांगितली. मात्र, त्यावेळी परवानगी नाकारण्यात आली होती. बियाणे लागवडीसाठी स्वयंचलित ड्रोनचा वापर केला जातो. प्रथम, जिओ मॅपिंग आणि टॅगिंगद्वारे झाडांची कमी घनता असलेले क्षेत्र ओळखले जाते. एकदा स्थान मॅप केले की ड्रोन आपोआप बिया पेरतात. डोंगरांची उंची लक्षात घेऊन अचूक पद्धतीने बिया सोडल्या जातात. दुसऱ्या टप्प्यात, त्याच ड्रोनने टाकलेल्या बियांचे छायाचित्रण केले जाते आणि परिणामांचे विश्लेषण केले जाते. पर्यावरणपूरक बाबींवर भर देऊन पर्यावरण संवर्धनाची मोहीम राज्य सरकारने सुरू केली आहे. या मोहिमेचा एक भाग म्हणून, नवी मुंबईतील प्रभात ट्रस्टने ओसाड डोंगररांगांवर सीडबॉल्स विखुरण्यासाठी ड्रोनचा वापर करण्याची विनंती केली आहे. Use of automated drones for seed planting
सुरुवातीला परवानगी देण्यात आली. मात्र, ठाण्याच्या वनविभागाने ठोस कारण न देता हा प्रस्ताव फेटाळून लावल्याने वनविभागाच्या दुटप्पी धोरणाविरोधात पर्यावरणवाद्यांनी विरोध दर्शविला आहे. खारघरमधील पांडवकडा डोंगररांगांवर बीजारोपण करण्याच्या प्रस्तावावरही चर्चा झाली आहे. ही टेकडी त्यांच्या अखत्यारीत येत असल्याने प्रभात ट्रस्टने अलिबाग वनविभागाकडे ड्रोन वापरण्याची परवानगी मागितली आहे. मात्र, ट्रस्टकडून अद्याप परवानगी मिळालेली नाही. बेकायदा झोपडपट्ट्यांमुळे बेकायदेशीरपणे होणाऱ्या वृक्षतोडीमुळे डोंगररांगावरील जंगल नष्ट झाले असून, त्या जागी आता मानवी वसाहती उभ्या राहिल्या आहेत. आधुनिक स्मार्ट सिटी असलेल्या नवी मुंबईतील टेकड्याही यातून सुटलेल्या नाहीत. पर्यावरण संतुलन राखण्यासाठी राज्य सरकारने नवी मुंबईत ‘माझी वसुंधरा अभियान’ सुरू केले आहे. या उपक्रमांतर्गत विविध उपक्रमांमध्ये नवी मुंबई महानगरपालिका नेहमीच अग्रेसर असते. शहरातील जास्तीत जास्त नापीक जमिनीचे हरित पट्ट्यात रूपांतर करण्यासाठी प्रभात ट्रस्टसारख्या संस्थाही सहभागी होत आहेत. या प्रयत्नांचा एक भाग म्हणून, ट्रस्टने घणसोलीतील गवळीदेव टेकड्यांवर बियाणे पसरवण्याचा प्रस्ताव वनविभागाला दिला. प्रभात ट्रस्टने राज्य सरकारच्या अभियानांतर्गत टेकडीवर केलेल्या सर्वेक्षणानुसार दहा हजार बियाणे लावण्याचे नियोजन केले होते. मात्र, अनेक महिन्यांच्या पाठपुराव्यानंतर वनविभागाच्या ठाणे कार्यालयाने पुन्हा एकदा परवानगी नाकारल्याने बियाणे फेकण्याच्या मोहिमेची सांगता करण्याचा निर्णय घेण्यात आला आहे.
ML/KA/PGB
3 Aug 2023
