डीएसआर तंत्रज्ञानाने भात रोपांची लागवड केल्यास 20 टक्के पाण्याची बचत

नवी दिल्ली, दि. 11 (एमएमसी न्यूज नेटवर्क) : हरियाणा सरकारने शेतकऱ्यांना डीएसआर मशीनद्वारे (थेट सीडर राईस) धान लावण्याचा सल्ला दिला आहे. जिथे यामुळे पाणी वाचले आहे, तेथे पीक देखील आठवड्यातून दहा दिवस आधी पिकवून तयार होते. साधारणत: 15 जूनपासून भात पिकाच्या हंगामात शेतकरी पारंपरिक पद्धतीने भात रोपे तयार करतात व त्यांची लागवड त्यांच्या शेतात करतात. या पद्धतीत, शेतात पाण्याने भराव टाकून लागवड केली जाते. लावणी झाल्यानंतरही शेतात पाणी राखून ठेवावे लागते. यावेळी, उच्च तापमानामुळे, पाण्याचे बाष्पीभवन खूप जास्त होते आणि त्यास अधिक परिश्रम घेणे देखील आवश्यक आहे.
भूगर्भातील पाणी, श्रम व वेळ वाचविण्यासाठी शेतकरी डीएसआर मशीनद्वारे भातपिकाची थेट पेरणी करू शकतात. या पद्धतीपूर्वी लेसर लेव्हलरद्वारे शेतात समतल करणे आवश्यक आहे. यानंतर भात पेरणी थेट भिजलेल्या अवस्थेत करता येते. कृषी विभागाच्या अधिकाऱ्याने सांगितले की या पद्धतीने पेरणीत 15 ते 20 टक्के पाण्याची बचत होते..

दहा दिवस आधी पीक तयार

Crop ready ten days in advance

अधिकाऱ्यांनी सल्ला दिला आहे की या मशीनद्वारे वालुकामय जमिनीत शेतकऱ्यांनी पेरणी करू नये. ज्या शेतात शेतकरी यापूर्वीच भात पीक घेत आहेत तेथेच पेरणी करा. त्यांनी सांगितले की थेट धान पेरणीच्या पद्धतीने जिथे एकीकडे पेरणी करुन लावलेल्या धानापेक्षा जास्त धान्य मिळते, दुसरीकडे पीक 7 ते 10 दिवसांपूर्वी तयार होते. त्या मुळे भात पेंढा हाताळण्यास आणि गहू किंवा भाजीपाला पेरण्यासाठी अधिक वेळ उपलब्ध आहे.

मका पेरणीचे यंत्र विनामूल्य उपलब्ध होईल

Maize sowing machine will be available free of cost

ज्या शेतकऱ्यांना धान सोडून मका लागवड करायची आहे, त्यांना टेबल लावणीद्वारे बंधाऱ्यावर  मक्याची पेरणी देखील करता येईल. यामुळे बरीच पाण्याची बचत होते. या दोन कृषी यंत्रांच्या खरेदीवर कृषी व शेतकरी कल्याण विभागामार्फत वेळोवेळी अनुदान दिले जाते. विभाग ‘पहले आओ-पहले पाओ’ तत्त्वावर डीएसआर मशीन बुक करते. मका पेरणीचे यंत्र विनामूल्य उपलब्ध करुन दिले जाईल. यासाठी शेतकरी त्यांचे आधारकार्ड कार्यालयात जमा करून मशीनचा फायदा घेऊ शकतात.
HSR/KA/HSR/ 11 JUNE  2021