पुण्यात भाजप-सेनेची युती, पण ‘रवींद्र धंगेकरांचे करायचं काय ?’ – मोहोळांपुढे मोठे आव्हान!

विक्रांत पाटील

अनेक वर्षांपासून रखडलेल्या पुणे महापालिका निवडणुकांचे वारे अखेर वाहू लागले आहेत. राजकीय पक्ष आणि कार्यकर्ते तयारीला लागले असून, पुण्यातील राजकीय समीकरणे वेगाने बदलत आहेत. याच पार्श्वभूमीवर, भारतीय जनता पार्टी (भाजप) आणि शिवसेना (शिंदे गट) यांनी महापालिका निवडणूक एकत्र लढवण्याचा निर्णय घेतला आहे. मात्र, कागदावर निश्चित झालेली ही युती प्रत्यक्षात तितकी सोपी नाही. केंद्रीय राज्यमंत्री मुरळीधर मोहोळ यांच्या यशस्वी शिष्टाईमुळे युतीची पहिली बैठक सकारात्मक झाली असली, तरी शिवसेनेचे महानगरप्रमुख रवींद्र धंगेकर यांच्या रूपाने भाजपसमोर एक मोठे अंतर्गत आव्हान उभे राहिले आहे.

युतीची घोषणा: दिल्ली ते पुणे, मोहोळांची यशस्वी शिष्टाई

पुणे महापालिका निवडणुकीत भाजप आणि शिवसेना एकत्र लढतील, हा निर्णय राज्याचे मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे आणि उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांनी राज्य पातळीवर घेतला होता. या निर्णयाची अंमलबजावणी करण्यासाठी पुण्यात दोन्ही पक्षांच्या प्रमुख नेत्यांची पहिली बैठक पार पडली. केंद्रीय राज्यमंत्री मुरळीधर मोहोळ आणि मंत्री चंद्रकांत पाटील यांच्या पुढाकाराने झालेली ही बैठक अत्यंत सकारात्मक ठरली.

या बैठकीमुळे हे स्पष्ट झाले आहे की, महायुतीतील तिसरा घटक पक्ष असलेला राष्ट्रवादी काँग्रेस (अजित पवार गट) पुण्यामध्ये स्वबळावर निवडणूक लढवणार आहे. भाजप आणि शिवसेनेने मात्र एकत्र पुढे जाण्याचा निर्णय घेतला आहे. बैठकीनंतर मुरळीधर मोहोळ यांनी सकारात्मक प्रतिसाद दिला. ते म्हणाले की, “आज एक चांगली चर्चा झाली… अत्यंत सकारात्मक अशी बैठक झाली आणि निश्चितपणे पुण्यामध्ये आम्ही युतीमध्ये लढणार.”

‘रवींद्र धंगेकरांचे करायचे काय?’: भाजपपुढील सर्वात मोठे आव्हान

युतीची घोषणा झाली असली तरी, या वाटेतील सर्वात मोठा अडथळा म्हणून शिवसेनेचे महानगरप्रमुख रवींद्र धंगेकर यांच्याकडे पाहिले जात आहे. भाजप आणि शिवसेनेच्या पहिल्याच बैठकीला धंगेकर यांना निमंत्रण देण्यात आले नव्हते. धंगेकर यांनी केंद्रीय राज्यमंत्री मुरळीधर मोहोळ, मंत्री चंद्रकांत पाटील आणि भाजपचे नेते गणेश बीडकर यांसारख्या वरिष्ठ नेत्यांवर सातत्याने उघडपणे टीका केल्यामुळे त्यांना बैठकीपासून दूर ठेवण्यात आल्याचे मानले जाते.

मात्र, बैठकीला अनुपस्थित असूनही धंगेकर हेच पुण्यातील शिवसेनेचे ‘पडद्यामागचे सूत्रधार’ आणि जागावाटपातील खरे ‘बोलवता धनी’ मानले जातात. जागावाटपात कोणत्या जागांसाठी आग्रह धरायचा, याची रणनीती तेच ठरवत आहेत. त्यामुळे भाजपच्या नेत्यांशी चर्चा कोणीही करो, अंतिम निर्णय धंगेकर यांचाच असणार आहे. याशिवाय, भाजपचे नेते गणेश बीडकर यांच्याशी असलेले त्यांचे जुने राजकीय वैर युतीच्या समीकरणांना आणखी गुंतागुंतीचे बनवत आहे. त्यामुळेच ‘रवींद्र धंगेकरांचे करायचे काय?’ हा भाजपपुढील सर्वात गहन प्रश्न बनला आहे.

जागावाटपाचे गणित आणि बंडखोरीची भीती

युतीवर शिक्कामोर्तब झाले असले तरी, जागावाटपाची चर्चा अद्याप प्राथमिक टप्प्यात आहे. कोणत्या पक्षाला किती जागा मिळणार, हे अद्याप निश्चित झालेले नाही. दोन्ही पक्षांमध्ये इच्छुकांची संख्या मोठी असल्याने, तिकीट न मिळाल्यास मोठ्या प्रमाणात बंडखोरी होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. यावर बोलताना मुरळीधर मोहोळ यांनी मात्र विश्वास व्यक्त केला आहे. त्यांच्या मते, भाजपमध्ये उमेदवारी निश्चित करण्याची एक लोकशाही आणि पद्धतशीर प्रक्रिया आहे. उमेदवारांच्या मुलाखती घेणे, कोअर कमिटीमध्ये नावे अंतिम करणे अशा प्रक्रियेमुळे बंडखोरीची शक्यता कमी होते. कार्यकर्त्याला संधी मिळावी, अशी इच्छा असणे स्वाभाविक असले तरी पक्षशिस्त महत्त्वाची असल्याचे त्यांनी नमूद केले. ते म्हणाले, “कार्यकर्ता जेव्हा काम करतो, तेव्हा त्याला स्वाभाविक वाटतं की, मला कुठेतरी लोकप्रतिनिधी म्हणून… संधी मिळाली पाहिजे, ही भावना काही चुकीची नाही… मला वाटत नाही, कुठेही काही बंडोकरीची शक्यता नाही.”
मात्र, दोन मोठ्या पक्षांच्या युतीमध्ये दोन्हीकडे इच्छुकांची मोठी संख्या पाहता, केवळ पक्षांतर्गत प्रक्रियेवर अवलंबून राहणे, हे एक मोठे आव्हान असेल आणि जागावाटपातील असंतोष पूर्णपणे टाळता येईलच असे नाही.

निवडणुकीच्या रिंगणातील इतर खेळाडू

एकीकडे भाजप-शिवसेना युतीच्या समीकरणांवर सर्वांचे लक्ष लागलेले असताना, दुसरीकडे पुण्यातील निवडणुकीचे मैदान केवळ या दोन पक्षांपुरते मर्यादित नाही. इतर खेळाडूही आपापल्या परीने तयारीला लागले आहेत. अखिल भारत हिंदू महासभेने आपली आठ उमेदवारांची पहिली यादी जाहीर करून निवडणुकीच्या रिंगणात उडी घेतली आहे. त्याचबरोबर, भाजपने आपला जुना मित्रपक्ष असलेल्या आरपीआय (आठवले गट) सोबतची युती कायम ठेवणार असल्याचे स्पष्ट केले आहे. या संदर्भात लवकरच दोन्ही पक्षांमध्ये बैठक होणार आहे.

युतीत निवडणुकीपूर्वीच ‘अहंकाराची लढाई’

पुण्यात भाजप आणि शिवसेनेची युती कागदावर अधिकृत झाली असली तरी, ‘धंगेकर फॅक्टर’मुळे जागावाटपाचा मार्ग अत्यंत खडतर आणि अनिश्चित दिसत आहे. एका बाजूला युती यशस्वी करण्यासाठी मोहोळांचे प्रयत्न सुरू आहेत, तर दुसऱ्या बाजूला धंगेकरांचे पक्षांतर्गत वर्चस्व भाजपसाठी डोकेदुखी ठरत आहे. त्यामुळे आता खरा प्रश्न हा आहे की, मुरळीधर मोहोळ यांचे राजकीय कौशल्य धंगेकरांनी उभे केलेले अंतर्गत आव्हान पेलण्यासाठी पुरेसे ठरेल का, की ही युती प्रत्यक्ष निवडणुकीपूर्वीच ‘अहंकाराची लढाई’ बनेल?

Vikrant@Journalist.Com

ML/ML/MS